R 24

mysienia o edukacji

⁶²    J. Tischner, Świat ludzkiej nadziei. Wybór szkiców filozoficznych 1966 1975, Karków 1992, rozdz. U Z problematyki wychowania chrześcijańskiego.

⁶³    D. Bell, Powrót ..., op. cit.

⁶⁴    H.-G. Gadamer, Prawda i metoda, op. cit., część druga. K. Rosner, //cr-meneutyka jako krytyka kultury. Heidegger, Gadamer, Ricoeur, Warszawa 1991.

⁶⁵    H.-G. Gadamer, Prawda i metoda, op. cit., s. 329.

⁶⁰ Tamże, s. 330.

⁶⁷    Tamże, s. 331.

⁶⁸    Tamże, s. 332.

^ó<' T. Szkudlarek, Wiedza i wolność w pedagogice amerykańskiego postmodernizmu, Kraków 1993.

⁷⁰    Por. K. Wikoszewska, O pojęciu ,,postmodernizmu” uwag kilka, w: Oblicza postmoderny. Teoria i praktyka uczestnictwa w kulturze współczesnej, Red. A. Zeid-ler-Janiszewska, Warszawa 1992.

⁷¹    Nastrój tej dyskusji oddają trzy teksty przedstawione w „Kwartalniku Pedagogicznym” No 1, 1993: Z. Melosika, Postmodernizm i edukacja; T. Szkudlarka, Post-socjalistyczna edukacja a filozofia postmodernizmu oraz J. Kargula, Czy szkoła ma ulegać postmodernizmowi?

⁷²    R. G. Paulston, Pedagogika porównawcza jako pole nakreślania konceptualnych map teorii i paradygmatów, w: Spory o edukację. Dylematy i kontrowersje we współczesnych pedagogiach, zbiór pod red. Z. Kwiecińskiego, L. Witkowskiego, Warszawa 1993.

⁷³    Por. .1. Rutkowiak, Wielość języków pedagogiki a problem jej tożsamości, w: Ewolucja tożsamości pedagogiki, red. naukowa H. Kwiatkowska, Warszawa 1994.

⁷⁴    R. Meighan, Socjologia edukacji, red. naukowy Z. Kwieciński, Toruń 1993, rozdz. 14.

⁷⁵    Tamże, s. 200.

⁷⁶    Tamże, s. 201--202.

⁷⁷    H. A. Giroux, Rethinking the Language of Schooling, w: Teachers as Intellectuałs. Toward a Critical Pedagogy of Learning, New York, Westport, Connecticut, London, 1988, s. 5.

⁷⁸    Z. Melosik, Współczesna amerykańska socjologia edukacji: kilka uwag o statusie teorii, „Forum Oświatowe” No 1, 1994.

¹⁹ Tamże, s. 45.

⁸⁰    Tamże, s. 46.

⁸¹    Tamże, s. 47.

⁸²    Tamże, s. 51.

⁸³    .1. Rutkowiak, O dialogu edukacyjnym. Rusztowanie kategorialne, w: Pytanie dialog wychowanie, praca zbiorowa pod red. tejże, Warszawa 1992.

The Pulsating Categories' Markers of the Map to Thinking

about Education

The present text is organised around the metapnor referring to pedagogue — the wanderer and the map he uses on his cognitive voyage.

A pedagogue taking his direction from the ideas of a single pedagogy does not need any map, sińce he is facing a concrete route spreading ahead of him which he foliows apperently letting himself be guided and led by it.

A pedagogue facing two paths, with the name actually gśven to two theories of pedagogy, for instance the 'quantitative pedagogy' and the opposing 'quaiitative pedagogy', is in a morę difficult. situatśon. However, his problem actually comes down to arriving at a decision, and not to buiiding his view of the entire horizon of the issues around him, Hence, no map is needed to him either.

The experience of our contemporaries, who remain usatisfied with any 'great narration' that might be treated as a marker pointing to any generał direction, bears fruit in the form of a great variety of ideas and implementations, In order to gain some direction among them, the contemporary pedagogue — the wanderer needs a map; a map to variat.ions of thinking about education.

It is plausible to construct such a map aiong discipiined lines, providing justification for its co-ordinates. However, the compiex and dynamie reality cannot be confined in the precision of schemata. Bearing this in mind it is not impossibie to create maps based on empirical grounds. These, in tum, would reflect the attempts to encompass experience in its entirety. However, the picture would only give outlines of the experience resulting in a draft picture, sińce the volatility and the ratę of changes taking place in modern times cannot be reconciled with buiiding stabie constructions.

The idea presented in this text refers to creating such a silhouette map basing on the following 'pulsating categories': intellectuality of traditiona! pedagogy, practice of progressive pedagogy, practility of pedagogues of New Education, orientation towards the object of scientific and technical pedagogy, orientation towards the subject of humanistic pedagogy, the denouncing strength of critical pedagogy, the questioning naturę of hermeneutic pedagogy, the sacral character of pedagogy of faith, the sanctioned multiplicity of postmodernist pedagogy.

The cruciai issue related to thinking as reflected in the metaphor of the map is the guestion of accepting the potential simultaneous coexistence of various yarieties of thinking about education, ail of them of equal status, functioning side by side, and maintaining common dialogue.