s 44

44

małe stężenie jonów innych metali, twardość wody praktycznie powodowana jest przez sole wapnia i magnezu.

Twardość wody wyraża się w jednostkach zwanych stopniami twardości lub w mg węglanu wapnia przypadających na 1 dm³ wody. Jednostki określające twardość wody nie są ujednolicone, w różnych krajach stosowane są różne jednostki; ich wzajemne zależności przedstawiono w tabeli 6.1. W Polsce nadal używa się tzw. niemieckich stopni twardości wody lub mg CaC0₃ w dm³. Stopień niemiecki (1°N) odpowiada zawartości soli wapnia i magnezu w ilości równoważnej 10 mg CaO w 1 dm³ wody. Stosowany dawniej stopień milimolowy odpowiada twardości równoważnej 1 milimolowi Ca²⁺ (40,08 mg) w 1 dm³

Twardość wód naturalnych może wahać się znacznie, w zakresie od kilku do kilkuset mg CaCCtydm³. Wody źródlane mają często niską twardość, a zwykle ze wzrostem zanieczyszczenia twardość wód zwiększa się. W dużym stopniu twardość wód zależy od warunków geologicznych zlewni, najczęściej jest to twardość węglanowa. Twardość niewęgla-nowa w wielu wodach nie występuje, a przeciętnie wynosi 1-2°N (15 - 35 mg CaCCtydm³. Wody opadowe atmosferyczne mają niską twardość. W zależności od twardości wody dzielimy na 6 grup, co przedstawiono w tab. 6.2.

Tabela 6.1

Jednostki twardości wody i współczynniki przeliczeniowe

Jednostka

mg CaCOą/dm³ stopień niemiecki °N stopień francuski °F stopień milimolowy

Stopień niemiecki 10mgCaO/dm³

Stopień francuski 1g CaCCtylOOdm³

Stopień milimolowy 1mmol = 40,08 mg Ca²7dm³

1    0

17,84    1

10__0

100,08    5

1,056

1,560

10

0,01

Twardość ogólna (mg CaCOj/dm^3]	Skala opisowa
0-50	miękka
50 - 100	średnio miękka
100-150	mało twarda
150-200	średnio twarda
200 - 300	twarda
powyżej 300	bardzo twarda

Woda twarda jest niepożądana w gospodarstwach domowych i przede wszystkim w przemyśle. Powoduje ona:

— wzrost zużycia mydła, gdyż wytrącają się nierozpuszczalne sole wapnia i magnezu,