łam t enrtymi wmh4^k tyifco i wytycznie poprzez agre-
t iwit*c€ s^j iviudni — codtwł wkM|dlk^c^ a ww M*ff <K cdw bardziej Itnujtmj i upmtj 4; tr iMku t tułam /ur w dltf rozmawiać.
fhiagąf szkobry radzi rodzicom zdążenie 1 prowadzenie współ tur ; Mariuszem orsernuka pozytywnego zachowania. Codziennie nauczycielki wpisuj tam jedną rzecz, którą Mariusz w danym dniu Ziobd dobrze, W domu matka chłopca omawia wraz z nim każdy x tych uftttsu 1 uima dodaje coś pozytywnego od siebie.
Na początku tą to raczej sprawy formalne, które przychodzi nauczycielce na myśl: .Mariusz powiesił dzisiaj porządnie swoją laertkf' albo .Mariusz miał dzisiaj podczas lekcji przyrody świetną ndpnn inrff * Wkrótce jednak dochodzą do tego społeczne sposoby zachowań . Dzisiaj podczas malowania Mariusz pozwolił ko-ze swoich farbek Nikodemowi ”, „Mariusz spędził dziś przerwą. rue kłócąc się z innymi w klasie”.
U domu mama chłopca głośno odczytuje te wpisy i umacnia syna u- jego zachowaniu. Chłopiec tymczasem naprawdę cieszy się na u'idoli jey zadowolonej twarzy. Kiedy pewnego dnia matka od aytaie. te .Mamisz przez cały dzień nie pokłócił się z nikim", u nagrodę zabiera go po południu na lody. Szczerze sobie na nie zesbetył
Zaczyna się więc od chwalenia każdego małego kroczku, aby w taki sposób budować pożądane zachowanie.
Sześciolatek powinien nauczyć się, że nie zabiera się tak po prostu innym dzieciom rzeczy, bo samemu chce się je mieć. Trzeba mu wytłumaczyć, jak należy uprzejmie poprosić (zachowanie wzorowe), i pochwalić go, jeśli - zanim sięgnie po wybraną rzecz - wcześniej zapyta kolegę lub koleżankę o zgodę. Wtedy trzeba oświadczyć: „Dobrze zrobiłeś, mówiąc, że potrzebujesz tego czerwonego flamastra”.
Wymagania wobec latorośli zwiększa się stopniowo: .Ale cierpliwie i grzecznie czekałeś na flamaster od Lizy Pięknie! Ładnie z twojej strony". .Powiedziałeś proszę - super!" Jeśli pożądane zachowanie pojawia się regularnie, należy je odpowiednio pochwalić i nagrodzić. W miarę upływu czasu pochwały i nagrody można stosować coraz rzadziej, pamiętając jednak, że w zasadzie nigdy nie należy z nich rezygnować.
Ważne jest, aby dopasować pochwałę do wieku dziecka: Maluchy wolą, jeśli rodzice je pochwalą, i preferują fizyczny kontakt, a więc objęcia oraz pocałunki. Starsze już być może nie chcą być publicznie obejmowane, wystarczy im jakiś sygnał - np uniesiony do góry kciuk. Czasami nastolatkowie reagują na pozytywne uwagi z ironią. Jeśli pochwała jest trochę naciągana, odnoszą się do niej raczej z rezerwą i twierdzą, że ich krępuje. Warto pamiętać, że pewne słowa z czasem się zużywają. Trzeba być więc kreatywnym i pomyśleć również o innych wzmocnieniach; może to być karteczka włożona do pojemnika ze śniadaniem lub do książki albo na poduszkę czy w drzwiach do pokoju itd.
Małe dzieci należy pochwalić od razu, równocześnie okazując im, że lubi je się takie, jakie są. Również wtedy, gdy trenujecie jego zachowanie, przytulajcie je, słuchajcie, co mówi, patrzcie na nie, znajdźcie dla niego czas, respektujcie je.
Dla niektórych matek pomocne są następujące zasady podstawowe:
- Chwalcie od razu!
- Mówcie dokładnie, co jest dobre!
- Chwalcie tylko wtedy, kiedy naprawdę tego chcecie!
- Nigdy nie mieszajcie pochwał i krytyki!
- Chwalcie tak często, jak to możliwe!