> Opukiwanie
o Należy określić wypukiem granice wątroby. Przesunięte stłumienie odgłosu opukowego i obecność fali płynu świadczą o wodobrzuszu.
o Należy określić opukowo miejsca tkliwe. Tkliwość opukowa jest bardzo czuły m objawem podrażnienia otrzewnej.
> Narządy płciowe
o Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn należy zbadać okolicę pachwin w celu wykluczenia obecności ukrytej przepukliny pachwinowej bądź udowej
>>- Plecv.
%/
o Plecy należy opukać w celu wykrycia ewentualnej bolesności w kącie żebrowo-kręgoslupowym, objawu wskazu jącego na możliwość odmiedniczkowego zapaleń nerek lub kamicy nerkowej.
r
U wszystkich chorych należy wy konać badanie moczu, a dodatkowo u kobiet yv okresie rozrodczy m — przeprowadzić test ciążowy (zazwyczaj stosu jąc moczoyyy test ciążowy) Badania krwi
o Morfologia. Liczba krwinek biały ch (WBC) jest nieswoisty m
markerem zapalenia i może być prawidłowa pomimo poważnych schorzeń internistycznych lub chirurgicznych.
o Hemoglobina. Stężenie hemoglobiny jest ważnym parametrem wskazującym na krwayyienie, lecz może nie być naty chmiast obniżone po incydencie ostrej utraty krwi.
o Zaburzenia elektrolitowe mogą być spowodoyvane wymiotami, biegunką, o Amylaza i lipaza. Poziom amylaży zazwyczaj jest podwyższony
w zapaleniu trzustki, lecz jego wzrost również może towarzyszyć innym schorzeniom, takim jak: przedziurawione ow rzodzenie peptycżne, martwica
J‘elita, choroba ślinianek i pęknięta ciąża pozamaciczna.
Enzymy w ątrobowe np. aminotransferaza asparaginianowa (AspAT), amino-transferaza alaninowa (A1AT), fosfataza alkaliczna (Ar), y-glutamylotransferaza (GGT)] i stężenie bilirubiny w surow icy krwi powinny być przedmiotem oceny w razie podejrzenia schorzenia wątroby i dróg żółciowych.
o Układ krzepnięcia. Czas protrombinowy (PT) i częściowy czas
tromboplas-tyńowy (PTT) należy oznaczy ć u chorych z podejrzeniem chirurgicznego schorzenia brzucha lub z objawami krwawienia z górnego bądź dolnego odcinkaprzewodu pokarmowego.
a. Badania radiologiczne:
(1) Zdjęcie przeglądow e jamy brzusznej może w y kazać kamicę żółciową, kamicę nerkow ą, zwapnienia w obrębie trzustki lub kamicę wy rostka robaczkow ego. Mogą zostać uwidocznione poziomy płynu lub rozdęte pętle jelitowe w niedrożności przewodu pokarmowego. W przy padku tętniaka aorty brzusznej widoczne mogą być zwapnienia w jego ścianie.
(2) Zdjęcie klatki piersiowej może wykazać wolne powietrze, wysięk opłucnowy lub schorzenie w obrębie płuc, będące pow odem bólu promieniu jącgo do brzucha.
b. Ultrasonografia. Przylóżkow e badanie ultrasonograficzne wykazało swoją nieza przeczalną wartość jako metoda wy krywająca kamicę żółciową, tętniaka aorty brzusznej, pły n wew nątrzotrzewnowy i wodonercze.
c. Badania kontrastowe, badanie tomograficzne (TK), angiografia i badania medycyny jądrowej powinny być wy konywane po zasięgnięciu opinii specjalisty.