Termodynamika chemiczna 65
;_-_'eśla zależność między temperaturą T a ciśnieniemp w punkcie przemiany fazowej; AH oznacza zmianę entalpii (topnienia, sublimacji, parowania), AVzaś -zmianę objętości związaną z przemianą.
Przykład 3.10. Temperatura topnienia litu pod ciśnieniem 1 bar wynosi 180,54°C. Przemianie towarzyszy wzrost objętości o ok. 1,57%. Gęstość ciekłego litu w tej temperaturze wynosi 515 kg • mf3, ciepło topnienia zaś - 3024 J • mol-1. Obliczyć temperaturę topnienia litu pod ciśnieniem 1000 bar. Zaniedbać ściśliwość stałego i ciekłego litu.
Rozwiązanie. Całkując równanie Clapeyrona (3.31), otrzymujemy
ln T2 = ln T] +
AV
AH
(P2~Pl)>
zdzie przyrost objętości molowej podczas topnienia wynosi
M
AV = 0,0157 • Vm = 0,0157 • —.
Zatem
1 57 • 6 939 • 10~3
ln T~> = ln (180,54 + 273,15) + —-(1000- 1)- 10^ = 6,1244.
100-515-3024 7
A stąd T2 = 456,87 K (183,72°C). ■
Równanie Clausiusa-Cłapeyrona
(3.32)
d\np _ AH dT ~
otrzymuje się z rówmania Clapeyrona (3.31), gdy jedną z faz występujących przy zmianie stanu skupienia jest faza gazowca, przy założeniu, że zachowuje się ona jak gaz idealny.
Przy całkowaniu równania (3.32) wr niezbyt szerokim przedziale temperatury najczęściej zakłada się, że AH przemiany fazowej (parowania lub sublimacji) nie zależy od temperatury (zob. rys. 3.6):
Pi
J d ln/? =
p\
ln^ |
JHpf |
(-L | |
Pl |
R |
\t2 |
Tl |
(3.33)