skanuj0013

skanuj0013



Procesy strzelców przy Murze Berlińskim

dzą dosyć istotne różnice formalne i merytoryczne i sąd międzynarodowy niekoniecznie kieruje się tymi samymi przesłankami oceny, które leżą u podstaw decyzji sądu konstytucyjnego. Wynik strasburskiego postępowania w sprawach Mauerschiitzen nie był więc z góry przesądzony i do samego końca, mimo licznych spekulacji na ten temat, pozostawał w zasadzie sprawą otwartą. Tym bardziej, że zarzuty Krenza, Kefilera, Streletza i Winklera co do naruszenia art. 7 ust. 1 Konwencji były na tyle poważne, iż decyzje podjęte 8 listopada 2000 r. przez tzw. Wielką Izbę Trybunału w składzie 17 sędziów w przedmiocie dopuszczalności skarg indywidualnych zostały podjęte jednomyślnie.

Trybunał, z uwagi na merytoryczne podobieństwo spraw byłych funkcjonariuszy państwowych i partyjnych NRD, połączył ich skargi do jednego postępowania i w tej sytuacji 22 marca 2001 r. wydał dwa wyroki: jeden w sprawie Streletza, Keftlera i Krenza, drugi w sprawie Karla-Heinza Winklera1 2. Jak już wspomniałem we wstępie, w obu wypadkach Trybunał uznał, iż orzeczenia w sprawach szeroko pojętych Mauerschiitzen nie naruszają postanowień Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Wyroki zawierają obszerne, kilkudziesięciostronicowe uzasadnienia — w części dotyczącej ustaleń historycznych i podlegających analizie przepisów prawa międzynarodowego i wewnętrznego są one w gruncie rzeczy identyczne, różnią się natomiast z oczywistych względów w szczegółach dotyczących prawnej oceny inkryminowanych skarżącym czynów, a zwłaszcza w zakresie oceny możliwości rozpoznania przez skarżących ich bezprawności.

Trzeba przyznać, że problemy prawne związane z szeroko pojętymi procesami Mauerschiitzen stanowią z punktu widzenia przyszłego rozwoju międzynarodowej ochrony praw człowieka jedną z najbardziej interesujących i najtrudniejszych spraw, jakie w ogóle pojawiły się w decyzjach i wyrokach organów Europejskiej Konwencji przez ponad pięćdziesiąt lat jej funkcjonowania. Należy przy tym pamiętać, że w składzie Trybunału zasiadają sędziowie reprezentujący państwa europejskie o bardzo zróżnicowanych kulturach i tradycjach prawnych. Stąd też, jak sądzę, wziął się brak jednomyślnej opinii członków składu orzekającego — w przypadku sprawy Streletza, KeGlera i Krenza w zakresie uzasadnienie wyroku, natomiast w sprawie Karla-Heinza Winklera także w zakresie meritum rozstrzygnięcia. Jednocześnie jest rzeczą bardzo znamienną i zasługującą na podkreślenie, iż wszyscy sędziowie pochodzący z byłych państw komunistycznych (Chorwacji, Czech, Łotwy, Macedonii, Rosji i Słowenii) głosowali w obu przypadkach za uznaniem, iż wyroki w sprawach Mauerschiitzen, wydane zarówno w odniesieniu wysokich funkcjonariuszy partii i państwa, jak i w stosunku do szeregowego żołnierza służb granicznych, nie naruszają postanowień Konwencji.

Wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 22 marca 2001 r. i załączone do nich odrębne oraz indywidualne opinie poszczególnych sędziów zawierają tyle interesujących tez i konstatacji, także filozoficznopraw-nych, że postanowiłem powstrzymać się, poza uwagami poczynionymi we wstępie, od ich szczegółowego omawiania, pozostawiając bezpośrednią lekturę ich fragmentów samemu Czytelnikowi2.

Wyrok w sprawie Fritza Streletza,

Heinza KeElera i Egona Krenza Kreza Z DNIA 22 MARCA 2001 R. (FRAGMENTY)

„A. Tło wydarzeń

13. W latach 1949-1961 około dwóch i pół miliona obywateli niemieckich uciekło z Niemieckiej Republiki Demokratycznej (»NRD«) do Republiki Federalnej Niemiec (»RFN«). Aby zahamować tę niekończącą się falę uciekinierów, w dniu 13 sierpnia 1961 r. NRD wzniosła Mur Berliński i wzmocniła środki bezpieczeństwa wzdłuż granicy pomiędzy obu państwami niemieckimi, w szczególności poprzez zainstalowanie tam min przeciwpiechotnych oraz systemu urządzeń samostrzelających. W rezultacie wiele osób straciło życie, podejmując próby przekroczenia granicy, by dostać się na Zachód — czy to w wyniku wejścia na minę, uruchomienia się systemu urządzeń samostrzelających, czy też od kul ener-dowskich funkcjonariuszy służb granicznych. Według oficjalnych danych, przedstawionych przez organa ścigania RFN, liczba zabitych wynosi 264 osoby. Inne źródła, takie jak »Grupa Robocza 13 Sierpnia« (Arbeitsgeme-

173

1

   Zob. wyżej, wstęp, przyp. 10.

2

   Tłumaczenie z języka angielskiego ze skrótami i poprawkami terminologicznymi autora - Tadeusz Z. Wolański.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0007 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim 20    Tekst wyroku wraz z uzasadni
skanuj0018 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim 61 Tekst wyroku wraz z uzasadnieniem w: K. Marxen
skanuj0019 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim Obywatelskich i Politycznych z 1966 r., lecz takż
skanuj0025 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim prawie wykrwawiając się na śmierć. Funkcjonariusz
skanuj0001 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim kiej, ponieważ faktyczna praktyka dokonała swoist
skanuj000241 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim w§ 27(2) ustawy o granicach państwowych NRD (Gr
skanuj000270 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim nia ogólne praw człowieka, a w szczególności oc
skanuj0007 Procesy strzelców przy Murze Berlińskim2. Pierwszy proces w sprawie ostatniej ofiary — pr

więcej podobnych podstron