35646 Zasady Wykładni Prawa L Morawski8

*■ ■ ■ Zasady wykładni prawa ■ *<•

ponieważ jasność przepisów może zależeć od wielu czynników i zmieniać się w czasie¹³. Nie sposób również zapomnieć o tym, że niektóre przepisy prawne są redagowane w języku specjalistycznym lub dotyczą kwestii wymagających wiedzy specjalnej, tak że dla zwykłego prawnika ich zrozumienie wymaga znacznego wysiłku interpretacyjnego, a w sytuacjach skrajnych nawet pomocy biegłego¹⁴.

Należy więc jeszcze raz z całą mocą podkreślić, iż w sytuacji, gdy nasuwa się podejrzenie, że kontekst systemowy lub funkcjonalny mógł wpłynąć na sens przepisu, to powinno się poddać interpretacji także taki przepis, którego sens językowy wydaje się prima facie jasny i nie budzący wątpliwości. Z całą również pewnością ma rację SN, gdy dowodzi, że zasada clara non sunt interpretanda nie może stanowić „przeszkody wykluczającej rozważania kwestii racjonalności i funkcjonalności zakresu zastosowania” normy w sytuacji, w której powołanie się na tę zasadę „nie pozwalałoby zapobiegać wypadkom stosowania prawa z efektem absurdu czy w warunkach istnienia systemowej kolizji norm” (uchwała SN z 20 stycznia 2005 r., I KZP 28/04, OSNKW 2005/1/1).

Wspomniane okoliczności, które sądy powinny mieć stale na uwadze, nie zmieniają jednak faktu, że zasada clara non sunt interpretanda jest powszechnie akceptowana w orzecznictwie naszych sądów.

3. Luzy interpretacyjne i praktyka stosowania prawa

Stosowanie zasady clara non sunt interpretanda może zależeć również od tego, czy niedookreśloność znaczeniowa przepisu ma charakter zamierzony przez ustawodawcę (tzw. zamierzony luz inteipretacyjny), czy też jest wynikiem błędu lub niedokładności legislacyjnej (niezamierzony luz decyzyjny). Do tej pierwszej sytuacji odnosi się pogląd TK, iż niedopuszczalna jest taka wykładnia klauzul generalnych i zwrotów niedookreślonych, która usuwałaby związane z nimi luzy decyzyjne, ponieważ w tym przypadku chodzi o zamierzone przez prawodawcę luzy interpretacyjne,

¹³ E. Lętowska, Kilka uwag o praktyce wykładni, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2002/1, s. 54.

H. Rabault, Granice wyktadni sędziowskiej, Warszawa 1997, s. 48.

■ ■ 58 * * *