42162 SNC03756

b dzięki po ■ 'cyldoDM sze, ale nie-e cyklonów,^ mia się sad vystępoP| daszczacy-powietmi waneffl;

jająsięfl

J' %‘S -

' / 'a • ^r4vv    ITT

^r rVr «'    ^

^8s$Cr

I J

/ K

■i

V>-§

! m, 10.5. Główne w,Inki cyklonów tropikalnych (linie clijglo) i cyklonów umiarkowanych szerokości geograficznych (linia przerywane) (wg Wiśniewskiego i Marsza)

niego najwyżej nu dystuns do 2-3 utopili szerokościowych. Trafiając na zachodzie na kontynent zmierzają już zn/,wyczuj ku północy. Powodując spustoszenia na wybrzeżach, w głębi t lądu szybko wypełniują się i nikną. Zdarza się, że niektóre cyklony tropikalne okrążają wyż I podzwrotnikowy od zuchodu bądź „wślizgują się” w bruzdę między dwoma wyżami i wkra-[ czając w umiarkowano szerokości, dają początek cyklonom, typowym dla tej strefy.

Większość część cyklonów tropikalnych (87%) powstaje na oceanach w pasie j między 3 a 20° na obu półkulach. Tylko nad Atlantykiem cyklony powstają wyłącznie na [północ od równika. Cyklony powstają najczęściej latem i wczesną jesienią, kiedy wody [oceanów są najcieplejsze. Na półkuli północnej maksimum ich występowania przypada | na sierpień, na półkuli południowej - na styczeń i luty.

W północnej części Pacyfiku cyklony spotyka się między brzegami Ameryki Środkowej i Azją. Można tu wydzielić trzy regiony częstego pojawiania się cyklonów tropi-ch: między Filipinami i Wyspami Mariańskimi (tam nazywa się je tajfunami, ang. i), Hawaje oraz obszar między 90 i 125°W (są to huragany, ang. hurricanes). Na i Pacyfiku rozciąga się jedna strefa cyklonów, położona między Australią IV. Najczęściej spotyka się je w rejonie wysp Fidżi, Tonga, Nowych Hebiydów, No-Iwej Kaledonii i Samoa. Na północnym Atlantyku cyklony występują na wschód od [ Małych Antyli, na Morzu Karaibskim na wschód od 70°W, na północ od Karaibów, nad i Zatoką Meksykańską (także i tu nazywane są hurricanes). Nad północną częścią Oce-I inu Indyjskiego cyklony tropikalne występują w rejonie Zatoki Bengalskiej i nad Mo-I oem Arabskim. W południowej części tego oceanu - między Madagaskarem i 90°E ^0raz przy południowo-zachodnich wybrzeżach Australii; australijskie cyklony nazywają ttilljhwillies (ang. whirl wind - wiatr wirowy).

gJ fal względem liczebności na pierwszym miejscu wśród wszystkich cyklonów tropi-I znajdują się cyklony znad zachodniego Pacyfiku, nawiedzające m.in. gęsto za-°bszaiy południowo wschodniej Azji, cyklony atlantyckie natomiast stanowią 11% wszystkich cyklonów, rejestrowanych na kuli ziemskiej (tab. 10.3).