4.3. Gatunki specjalnej troski
111
© Ludwik Lipnicki
Czasznik modrozielony — jeden z nielicznych reliktów puszczańskich wśród porostów Borów Tucholskich
występujący tylko na północnych stokach Babiej Góry i mięsożerna aldrowanda pęcher2ykowata utrzymująca się zaledwie na siedmiu stanowiskach (jeziorach).
Wymienione gatunki mają w naszym kraju stanowiska wysunięte na północ od granic zwartego zasięgu, ale zagrożone są także gatunki mające w Polsce granicę wschodnią (np. sasanka wiosenna, obrazki plamiste), północno-wschodnią (np. storc2yk błotny), zachodnią (np. stulisz miotłowy), północno-zachodnią (np. ost-nice: powabna i piaskowa) czy południowo-zachodnią (np. chamedaftie północna), z reguły nieliczne i tracące swoje wcześniejsze ostoje. Niepewny los czeka także gatunki reprezentowane w naszym kraju przez pojedyncze i silnie izolowane populacje (np. oman niemiecki, jałowiec sawina, mokrzyca szczedolistna, rogownica alpejska, przymiotno alpejskie, macierzanka wczesna, różanecznik żółty).
Izolacja przestrzenna i genetyczna niewielkich populacji może stwarzać zagro- Izolacja populacji żenie także dla zwierząt, m.in. świstaka, kozicy, koszatki, smużki stepowej, susła la^° aynn'*< perełkowanego, ryjówki średniej, szlachara, morela, cietrzewia, głuszca czy kulo- gatunku™3 na. Są także przykłady gatunków zwierząt wpisanych na czerwone listy głównie z powodu ich peryferyjnych stanowisk. Należą do nich np. zając bielak, nocek Bechsteina, podkowce: duży i mały, nur czarnoszyi, czapla purpurowa, świstun, orzełek włochaty, orlik grubodzioby, biegus zmienny, batalion, dubelt, pomurnik,