74822 Manikowska (34)

Wszechnica krakowska

338. Bura Jerozolimska w Krakowie, fundacja kardynała Zbigniewa Oleśnickiego: tablica erekcyjna z wyobrażeniem modelu budynku bursy trzymanego przez fundatora, 1453 r. (obecnie wmurowana w dziedzińcu Collegium Maiiis, gdzie przeniesiona po rozbiórce budowli).

krakowskiego profesora i biskupa Tomasza Strzem-pińskiego. Wydział teologiczny dysponował ośmioma lub dziewięcioma beneficjami, ale nie wszyscy dzierżący kolegiatury rzeczywiście wykładali. W końcu XV w. było tam dziesięć katedr. Najbardziej rozbudowany był fakultet filozoficzny, na którym wykładało znacznie więcej mistrzów niż było katedr i uposażeń. Prowadzący zajęcia bakałarze nie byli pełnoprawnymi członkami wydziału; pozbawieni uniwersyteckich uposażeń, nie zaliczali się do grona profesorów. Liczba wykładowców (mistrzów) jest trudna do ustalenia, gdyż przynajmniej część z nich studiując na wyższych wydziałach porzucała zajęcia z zakresu sztuk wyzwolonych wtedy, gdy tylko pozwoliło im na to zdobyte uposażenie. Obliczenia Antoniego Karbowiaka wykazują w każdym razie stały wzrost liczby mistrzów działających na wydziale filozoficznym: w 1434 r. było ich 17, w 1449 — 26, w 1476 — 3O⁶². Tylko część z nich była kolegiatami, miała więc uposażenie. Ta grupa mistrzów po 1449 r., kiedy to powstało Collegium Minus (po pożarze częściowo przeniesione do Collegium Novum), przeznaczone wyłącznie dla tegoż wydziału, dzieliła się na mistrzów starszych, którzy należeli do Collegium Maius, i mistrzów młodszych, mieszkających w Kolegium Mniejszym. Do wykładowców na wydziale sztuk należeli także mistrzowie nie posiadający żadnego uposażenia uniwersyteckiego. Ci z kolei dzielili się na należących do fakultetu i nie

341