80382 Rozdział Udział pielęgniarki w opiece paliatywnej

Rozdział 14

UDZIAŁ PIELĘGNIARKI W OPIECE PALIATYWNEJ

Maria Pieniążek

14.1.    Cele rozdziału

14.2.    Kluczowe słowa, pojęcia

14.3.    Opieka paliatywna — istota i znaczenie

14.4.    Organizacja opieki paliatywnej w Polsce

14.5.    Ogólne zasady opieki paliatywnej

14.6.    Udział pielęgniarki w opiece paliatywnej

14.7.    Opieka nad rodziną człowieka umierającego

14.8.    Opieka nad człowiekiem zmarłym

14. 9. Zespół wypalenia zawodowego — zapobieganie

Zadania sprawdzające

Zadania do samodzielnego wykonania

Literatura

Zadania problemowe do rozdziału 14

14.1

Cele rozdziału

Po zapoznaniu się z treścią rozdziału uczący się:

•    Wyjaśni istotę opieki paliatywnej.

•    Omówi zadania pielęgniarki wobec pacjenta w terminalnym okresie choroby.

•    Wymieni i scharakteryzuje problemy somatyczne, psychologiczne i społeczne człowieka umierającego.

•    Określi problemy rodziny sprawującej opiekę nad bliską osobą umierającą w domu.

•    Określi zadania pielęgniarki po śmierci pacjenta w szpitalu.

•    Zaplanuje opiekę nad pacjentem umierającym i jego rodziną zgodnie z zasadami opieki paliatywnej.

•    Uzasadni znaczenie profilaktyki wypalenia zawodowego.

14.2

Kluczowe stówa, pojęcia

Opieka hospicyjna Opieka paliatywna Opieka terminalna Zespół wypalenia zawodowego

14.3

Opieka paliatywna - istota i znaczenie

Opieka paliatywna (hospicyjna) — to wszechstronna, całościowa pomoc udzielana pacjentom z zagrażającą życiu postępującą chorobą niepoddającą się leczeniu przyczynowemu (wg WHO).

Opiekę paliatywną sprawuje wielodyscyplinarny, profesjonalny zespól ludzi składający się z pielęgniarek, lekarzy, psychologów, duchownego, pracowników socjalnych oraz przeszkolonych wolontariuszy. W opiece paliatywnej potrzebna jest współpraca różnych osób, które towarzyszą pacjentowi umierającemu w jego drodze do śmierci.

Celem opieki paliatywnej jest osiągnięcie jak najlepszej jakości życia chorych przez usuwanie lub zmniejszanie przykrych objawów chorobowych i dolegliwości fizycznych i psychicznych, łagodzenie cierpienia, przygotowanie do spokojnej śmierci oraz wsparcie rodzin pacjentów w czasie trwania choroby i po utracie bliskiej osoby (Błock, 1997).

Nazwa paliatywna pochodzi z łac.pallium — oznacza płaszcz noszony w starożytnej Grecji, osłaniający, okrywający. Opieka paliatywna polega na osłonięciu tak jak płaszczem chorego i jego rodziny kompleksową i ciągłą opieką.

W literaturze medycznej określenia opieka paliatywna i opieka hospicyjna używane są zamiennie.

W opiece paliatywnej wyróżnia się opiekę terminalną (od lac. terminus — granica, koniec) sprawowaną w końcowej fazie choroby, ostatnim stadium życia, obejmującym ostatnie dni, tygodnie życia pacjenta.

Mimo postępów w medycynie istnieją sytuacje, w których leczenie wielu chorób rozpoznanych w zaawansowanym stadium jest już nieskuteczne oraz wyczerpano wszystkie możliwości leczenia przyczynowego; wówczas opieka paliatywna staje się najważniejszą formą pomocy medycznej. Opieka paliatywna nie prowadzi do odzyskania zdrowia, jej celem jest niesienie pomocy ludziom umierającym.

927