81022 Zasady Wykładni Prawa L Morawski)4

«««

Zasady wykładni prawa ■ **

się jest niedopuszczalne. Stanowisko to uzasadnia się zwykle odrębnością obu porządków prawnych oraz usankcjonowaną w naszym prawie zasadą prymatu ratyfikowanych umów międzynarodowych nad przepisami prawa polskiego. Pogląd ten uważam za zbyt daleko idący. Po pierwsze, należy zwrócić uwagę na fakt, że zasady interpretacji prawa międzynarodowego i krajowego stanowią element tej samej ius interpretandi i z tego powodu możliwości konfliktu są tutaj raczej ograniczone. Po drugie, interpretacja prawa międzynarodowego zwykłe dokonuje się w kontekście dyrektywy zobowiązującej do wykładni prawa krajowego w zgodzie z prawem międzynarodowym (rozdz. VII). Celem tej dyrektywy jest zharmonizowanie krajowego porządku prawnego z prawem międzynarodowym, ale harmonizacja taka nie może abstrahować od rodzimych wartości, co się rzuca w oczy zwłaszcza w przypadku wykładni funkcjonalnej. Powiedziałbym więc, że w wielu przypadkach korzystanie z rodzimego wzorca wykładni, zwłaszcza wykładni funkcjonalnej jest nie tylko dopuszczalne, ale wręcz konieczne. Moja konkluzja odnosi się również do prawa europejskiego, gdzie dodatkowo wspiera ją jeden z naczelnych ideałów UE „zjednoczeni w różnorodności”. Zwolennikom poglądu przeciwnego przyznać należy jednak rację w jednym punkcie. Interpretacja norm prawa międzynarodowego przez polskie sądy nie może być pretekstem do uchylania się od zobowiązań międzynarodowych, nie może być sprzeczna z wyraźną wolą kontraktujących stron ani też nie może ignorować uzasadnionych interesów wszystkich partnerów umowy, a więc nie może naruszać fundamentalnej dla prawa międzynarodowego dyrektywy wykładni norm tego prawa w dobrej wierze.

3. Zasady interpretacji prawa Unii Europejskiej

Prawo Unii Europejskiej (UE) bywa często nazywane prawem wspólnotowym lub prawem europejskim. Przynajmniej te dwa ostatnie pojęcia nie są zbyt ścisłe. Jak wiadomo, prawo UE składa się z trzech filarów i jedynie pierwszy z tych filarów odnosi się do Wspólnot Europejskich⁴⁰. Termin prawo wspólnotowe jest więc zbyt wąski. Warto w tym miejscu

⁴⁰ C. Mik, Wykładnia zgodna prawa krajowego a prawem europejskim, [w:] Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, red. S. Wronkowska, Zakamycze 2005.

mmm 294 ■ ■