82040 IMG34

Bolesława. Giejzn starał się o koronę u cesarza romejśkiego dlatego, ponieważ korona węgierska i. Szczepana, jedyna prawowita, była w ręku Salomona, a papież nic godził się na koronację Gicjzy, bo jeszcze liczył na to, że Salomon •poprawi swój błąd*. Ale w fblscc nic było nic podobnego; owszem, cała akcja polityczna Bolesława i siła tej akcji polegała na związku z Rzymem. Wszakzezon sam oddał swoje państwo dobrowolnie »gratuita devotione* na własność ś. Piotra w roku 1074, a te związki umocniły się jeszcze przez legatów wyprawionych | do Bolesława w roku 1075. Ze też koronacja odbyła się za wiedzą i przyzwolę-1 niem papieża, a więc i koroną przysłaną z Rzymu, za tern przemawia wreszcie obecność •piętnastu* biskupów konsekratorów, w której to liczbie wolno do-1 myślać się dwóch legatów papieskich. Ale ztąd wynika tez razem i koniecznie, że Bolesław złożył przy koronacji przysięgę wierności papieżowi. Wiemy, ze złożył taką przysięgę nawet antykról niemiecki Rudolf, przy koronacji w roku 1077,1 gdzie między innemi ślubował; »cokolwiek poleci mi papież pod wyrazem istot-1 nego posłuszeństwa, to wiernie jako przystoji chrześcianinowi wykonam*¹*. Ale najbliższe analogon sprawy polskiej to juz to, co działo się w królestwie chorwacko-dalmatyńskicm, przy koronacji króla Dymitra Swimmira. która od-1 była się również w roku 1076, na kilka miesięcy przed Bolesławową. Królestwo chorwackie było także trybutarne Stolicy Apostolskiej, zaś o koronacji Dymitra, mianowicie o formie urzędowej tego aktu mamy kilka wiadomości szczegółowych, które tu przytoczę, bo jak mniemam można je żywcem przenieść do I Ftolśki. Wiemy więc, że przy koronacji Dymitra był obecny legat papieski jako osoba główna, albowiem on »inwestował« Dymitra chorągwią, berłem, mieczem i koroną; zaś Dymitr złożył w jego ręce przysięgę wierności, którą też zaraz włożono do aktu urzędowego spisanego na dniu koronacji, i wydanego w ręce I legata. W akcie czytamy - przywodzę główniejsze ustępy;»Ja Dymitr Wojewoda (Dux) przez Ciebie (legata) umocowanego (potestatem obtinente) chorągwią berłem mieczem i koroną inwestowany, i do rządzenia królestwem postanowiony (constitutus), obiecuję wypełnić wszystko, co mi Jego Świętobliwość poleci, tak iż cokolwiek Stolica Apostolska jako tez jej legaci w tem królestwie uchwali- j li albo uchwalą, tego nieodwołalnie dopilnuję (custodiam); dwieście bizamów trybutu rocznego płacić ustanawiam*; a na samym końcu: »Ja Dymitr z Bożej Łaski i z daru Stolicy Apostolskiej król, Świętemu Piotrowi i panu memu papieżowi Grzegorzowi i jego następcom będę wierny (ero fidelis)*²⁰⁰.

Tak było w Chorwacji, i rozumiem, że tak samo tj- w tych samych formach i niemal w tych samych słowach odbył się tez akt koronacyjny Bolesława. Głównym działaczem urzędowym był oczywiście legat papieski, jako inwestujący zaś

H jiiffći Monumcma Gregoriana, pag. 475; jest to w rzeczy samej formula ulorona dla następcy Rudolfa.

" Raczki Documcnta historiae chroaticac periodum antiquam illusrranlia; Monum hist. Slworum Mcridionalium, Tomus VII Zagrabiać 1877, pag. 103.

spółkoronatorcm mógł być Bogumił, jako arcybiskup otdynarjusz. Uroczysto# odbyła się zapewne w archikatedrze gnieźnieńskiej, nowej kamiennej, przy gro-l,j_C i. Wojciecha, od roku 1038 niestety pustym.

Mijało cztcrdzieici pięć lat od czasu kiedy królestwo polskie upadło pierwszy raz, w roku 1031, a upadło skutkiem buntu wznieconego podówczas przez junjora Otona. Wskrzeszenie królestwa było dziełem pracowicie przygotowa-nem. Fundowane na wznowionej metropolji, opierało się na przymierzach zawartych z Rusią i Węgrami, a nie mniej tez na głębokim rozłamie, jaki był zaszedł w Niemczech. Były widoki powodzenia, bo rozłam niemiecki jeszcze nic prędko miał ustać. Ale czy w Polsce me pojawi się się nowy buntowniczy junjor?