66523 tyranozaur opis

TYRANOZAUR - Tyr&nnosmrusrex Osborn , 1905

■■■ Wiek późna kreda (mastrycht) - 70.6-65.5 milionów lat temu.    Gromada: Sauropsida - zauropsydy.

(^) Występowanie: Formacja Scollard oraz Formacja Willow Creek - Alberta; Formacja Nadrząd: Dinosauria - dinozaury.

Frenchman - Saskatchewan (Kanada). Formacja Hill Creek South oraz    Rząd: Saurischia - dinozaury gadziomiedniczne.

prawdopodobnie Formacja Livingstone (?) - Montana; Formacja Heli Creek -    Podrząd: Theropoda - teropody.

Południowa Dakota; Formacja Lance - Wyoming; Formacja Javelina - Teksas; Nadrodzina: Tyrannosauroidea - tyranozauroidy. Formacja McRae - Nowy Meksyk; Formacja Denver - Kolorado; Formacja North Rodzina- Tyrannosauridae - tyranozaury.

Horn - Utah (USA).

Dieta: mięsożerne.

Środowisko: lasy i bagna Ameryki Północnej.

Rozmiar i waga żywego zwierzęcia: długość 14.5 m; waga około 7200 kg.

C    D    E F

Skamieniałości i rekonstrukcje tyranozaura.

A. Rekonstrukcja ciała samicy tyranozaura na podstawie

najbardziej kompletnego szkieletu FMNH PR2081 ("Sue").    ⁰ j

Nazwę nadano na cześć Sue Hendrickson, odkrywczym tego    ;

szkieletu. Obecnie okaz ten można oglądać w Muzeum

Ziemi w Chicago. 8. Czaszka. Bez skali. C-F. Rekonstrukcje

głowy. Bez skali. G. Trop tyranozaura - Tyrannosauripus

pillmorei Lockley & Hunt, 1994). Późna kreda: mastrycht

(70.6 - 65.5 milionów lat temu). Formacja Raton - Philmont

Ranch, North Ponil Canyon, Nowy Meksyk (USA).

Opis. Tyranozaur czyli „jaszczur tyran', tak nazwano najbardziej znanego dinozaura. Tyrannosaurus byl ogromnym, dwunożnym zwierzęciem z masywną głową, równoważoną przez długi, ciężki ogon. Największa znana czaszka tyranozaura ma 1.5 m długości. Względem potężnych kończyn tylnych, kończyny przednie tyranozaurów były małe i zredukowane Do tej pory poznano ponad 30 okazów Tyrannosaurus rex. o różnym stopniu kompletności. Najbardziej kompletnym szkieletem Tyrannosaurus rex. Jest okaz zwany 'Sue", odkryty w Południowej Dakocie w 1990. Na czaszce znaleziono bruzdy, które są śladami zranień spowodowanych przez innego osobnika. Wyobrażamy sobie, że rzadko kiedy ofiary mogłyby zbiec przed ugryzieniami Ich ostrych i długich jak kuchenne noże zębów. Zęby te zaciskały się z ogromną silą na ofiarach wspomagano przez potężno mięśnie szczęk. Zęby tyranozaura wykazują heterodontyzm - co oznacza różnice w kształcie I długości. Przednie zęby górnej szczęki były ściśle upakowane. Pozostałe zęby były szeroko rozmieszczone na szczęce, miały bananowaty kształt, o raczej miażdżącym charakterze, a nic tnącym jak sztyłety. Największy znaleziony ząb miał 30 cm długości, co czyni go rekordowym wśród dinozaurów mięsożernych. Tyranozaury były jednymi z największych mięsożerców na Ziemi. Cały czas trwa dyskusja wśród naukowców dotycząca sposobu życia tych zwierząt. Teorie zmieniają się w miarę napływania nowych danych. Dyskusja nad tym czy tyranozaur był drapieżnikiem, czy padlinożercą jest jedną z najdłuższych debat naukowych w paleontologii. Niektórzy naukowcy uważają, że to byli powolni I ospali padlinożercy, którzy odbierali innym drapieżnikom upolowane ofiary. Wielu paleontologów sądzi, że tyranozaury były aktywnymi drapieżnikami, które mogły osiągać prędkość powyżej 40 kilometrów na godzinę. Jeżeli tak, to były na szczycie piramidy pokarmowej, polując głównie na hadrozaury I ceratopsy. Kończyny tylne mogły mieć potężną budowę, nic tylko zc względu na osiąganie odpowiedniej prędkości podczas polowań, ale również dla zrównoważenia wielkiej wagi całego ciała. Istnieje popularny pogląd, że Tyrannosourus zakradał się do ofiary pod ochroną drzew, i polował przez zaskoczenie jako sprinter. Wśród zwierząt najbardziej efektywni drapieżcy są często także padlinożercami, a Tyrannosourus rex. nawet jeśli był zręcznym myśliwym, pewnie me gardził padliną.

Tropy. W 1994 roku, trop tyranozaur z kredy górnej Nowego Meksyku |USA| opisali M. lockley IA Hunt pod nazwą Tyrannosauripus.