88349 ListDoMarcelli
9

31, 32 Porfiriusz z Tyru

31    'Ouk airopeiu toutuju Tróyoę eoriu, aXXa 4>epeiy paXXoy tóv dvóvr|TOV €K tóju K€V(Ijv So^wy Tróvov\ ”'Epum yap (j)iXoao4)Laę dXr]0Li/fię TTaaa Tapaxoó8r]S' Kai emirouoę emGupla €KXóeTai 'Keuóę eKeiyou 4)iXoaócjx)u Xóyoę uj)’ ou pr|8ey TraGoę ayGporrrou GepaTreueTai. "OaTrep yap iaTpiKT|S' ouSey (xj)eXoę <ei) pf] Taę uóaouę tćov acopaTOju Gepaireuei, outgos ou8e c|)iXoaocJ)iaę, el pf] ^T() Trję 4^iUX'HS‘ €K(3aXXei TraGoę’. TauTa pey ow Kai Ta TouTOię opoia ó Tf|s (j)uaeu>s Trapayy€XXet yópoę.

32    'O Se Geioę eK^oą ev KaGapw 8iavoLaę Topor ei pf] to alupa outw aoi auyipTfjaGai (J>uXd£eię oję rolę epfBpuoię Kuo^opoupeyoię to xópiov Kai tu) oltu) pXaaTayoyTi Tify KaXdpr)y, ou yyolafl oeavrr\v ou8e yap aXXoę (kjtls pf] outu) 8o£d£ei eyyoa eauTÓy ukrrrep ouy tó xópioy ouyyiyeTai Kai f] KaXapr) tou oltou, TeX€U)GevTa Se piTTTeTai eKÓTepa, outoj Kai tó auyapTtópeuoy Tf| upuxfl OTTapeiafl awpa ou pepos ayGpcÓTTou- aXX’ iya pey ev yaaTpl ycyrprai, Trpoau4)dv0T] tó xópiov, '^^a Se em yf)ę yeypTai, auyeCuyr] tó awpa. "Oacp Tię TeTpa-rrrai rrpóę tó 0yr|TÓy, toooutuj Tffy eauTOU yywpr|y aauppeTpoy TrapaaKeud£ei TTpós tó rf\s dcj>0apaias peyeGoę-Kai óau) Tfję tou aolpaToę TrpoauaGeias d^LOTOTaL, toctoutu) peTpią Tuj Geiu) TreXd£ei. "O auueTÓę dyf]p Kai Geocf)iXr]ę óaa ol aXXoi poxGouoi tou oolpaToę eyera, Toaairra vnep Tf)ę ^xns CTTTOu8doeTaL TToyf|aai’- 'ou tó pepyfjaGai wu pKouaey auTapKeę elyai yopi£o)y, tó Se ayaTpexei-y etę a 8el 8l’ wy pKouaey p€X€TU)y’.

31    „To nie brak dóbr sprawia trudności, ale są one bezużyteczną karą za posiadanie bezwartościowych opinii”¹²⁴. „Miłość prawdziwej filozofii rozprasza wszelkie pożądanie nękające i męczące duszę”¹²⁵. „Bezużyteczna jest rozprawa filozoficzna, która nie leczy żadnej z ludzkich namiętności. Jak bezużyteczna jest sztuka lekarska, jeśli nie leczy chorób ciała, tak podobnie i filozofia, jeśli nie ucisza pożądań duszy”¹²⁶. Takie oto są, między wieloma innymi, zalecenia prawa naturalnego.

32    Prawo boskie głośno woła w niepokalanej księdze umysłu¹²⁷: jeśli nie będziesz uważał na ciało, do którego jesteś przy wiązany jak błona do płodu w matczynym łonie i niczym kiełkujący kłos zboża, to nie poznasz samego siebie¹²⁸. Nikt, kto tak nie myśli o sobie, nie dojdzie do poznania siebie samego. Choć bowiem błona powstaje wraz z płodem i łodyga wraz z kłosem, to w momencie osiągnięcia dojrzałości jedno i drugie staje się zbędne. Podobnie również i ciało przywiązane do duszy nie stanowi istotnej części człowieka. Ów kształtuje się w łonie, a błona zostaje dołączoną dla niego, tak też, aby żył na ziemi, zostaje zaprzężony w ciało. Zwracając się ku temu, co śmiertelne, pozbawiamy tego, co w nas duchowe, wymiaru nieśmiertelności, ale i uwalniając się z przywiązania do ciała¹²⁹ zbliżamy się do boskiego wymiaru. „Wszelkie trudy, które ludzie podejmują dla ciała, człowiek przezorny i przyjaciel bogów nosi w sercu i podejmuje dla dobra swojej duszy”¹³⁰. „Będąc niezadowolonym jedynie z przypominania sobie już posiadanej wiedzy, tenże człowiek praktykując ową wiedzę, dąży ku celowi, którego osiągnięcie jest dla niego głównym obowiązkiem”¹³¹.

¹²⁴    Por. Epikur, fr. 486 U; 239 A.

¹²⁵    Por. Epikur, fr. 457 U; 248 A. Por. Pyth., 50; Stob., II.2.13.

¹²⁶    Por. Epikur, fr. 221 U; 247 A.

¹²⁷    Porfiriusz odwołuję się do znaczenia metaforycznego pojęcia Topos, czyli „zwój papirusu” (Liddell-Scott, Greek-English Dictionaiy, Oxford 1996). Por. zbieżność retoryki z 2 Kor 3,3.

¹²⁸    Por. Pyth., 106 a.

¹²⁹    Grecki termin TrpooTtaOsia jest technicznym określeniem, które w etyce Porfi-riusza oznacza „odłączenie się duszy od ciała i jego namiętności”. Por. Do Gaura, IV.9; Sent., 28, 29, 32; O wstrzemięźliwości, 1.30.4; 1.31.5.

¹³⁰    Por. Pyth., 95; Sext., 301.

¹³¹    Por. Pyth., 75.

63