3
5. Suhscriytio - w tym miejscu zamieszcza się informacje przeznaczone dla farmaceuty w zakresie:
• postaci leku jaką ma sporządzić, bądź postaci w jakiej ma być wydany lek gotowy
• ilości leku jaka ma być sporządzona (lek recepturowy) i wydana (lek recepturowy i gotowy)
• rodzaju i wielkości opakowania (rzadko)
a) leki recepturowe
Subscriptio w receptach na lek recepturowy rozpoczyna się zwykle od formułki: Misce fiat lub jej skrótu: M. f. (M. = Misce - zmieszaj, f. = fiat - niech powstanie) a następnie podaje się w języku łacińskim nazwę postaci leku, który ma być sporządzony, np. unguentum, suspensio, crernor, pulvis (w praktyce stosuje się skróty a nie w wyrazy w pełnym brzmieniu, np. M. f. ung.). Lekarz ogranicza się tylko do tego zwrotu jeżeli dotyczy to takiej postaci Icku, która nie występuje w postaci pojedynczych dawek, lecz cała ilość leku znajduje się w pojedynczym opakowaniu, z którego właściciel pobiera dawkę jednorazową posługując się miarka lub tzw. miarami domowymi (np. łyżeczka do herbaty, „na koniec noża” itp.), a więc taki zapis dotyczy m.in. proszków niedzielonych, zawiesin, roztworów, a ponadto wszystkich postaci przeznaczonych do stosowania zewnętrznego czyli maści, kremów, past, mazideł itd. Tego typu ograniczony zapis nie dotyczy więc postaci leków, których każdorazowa dawka występuje oddzielnie (tzw. jednostki dawkowania), czyli czopków, proszków dzielonych i pigułek. W przypadku tych postaci lekarz podaje skład pojedynczego czopka, proszka dzielonego lub pigułki (zapis metodą mnożenia) lub podaje ilość składników potrzebną na sporządzenie wszystkich zapisywanych czopków, proszków dzielonych lub pigułek (metoda dzielenia). Stosując podane poniżej zwroty lekarz w subscriptio informuje się farmaceutę jak należy interpretować podane ilości składników zapisanego leku recepturowego. Pamiętaj: lek recepturowy, którego każdorazowa dawka występuje oddzielnie (czopki, proszki dzielone i pigułki), można zapisać stosując jedną z dwóch metod:
1. metoda mnożenia: w recepcie podaje się skład JEDNEGO proszka, czopka czy pigułki a następnie wydaje się polecenie farmaceucie, aby wydał odpowiednią liczbę takich czopków czy proszków, używając zwrotu (w subscriptio): Dentur tales doses No... lub jego skrótu: (D. t. d. No ...)
2. metoda dzielenia;
a) proszki dzielone: obok nazw poszczególnych składników podaje się ich ilość potrzebną na CAŁKOWITĄ liczbę zapisywanych proszków, a następnie całość, po zmieszaniu, poleca się podzielić na określoną liczbę równych części używając zwrotu: Divide in partes aeąuales No... lub jego skrótu: Div. in part aeq. No ...
b) czopki: obok nazw poszczególnych składników podaje się ich ilość potrzebną na CAŁKOWITĄ liczbę zapisywanych czopków, a następnie z całości, po zmieszaniu, poleca się uformować masę czopkową i sporządzić z niej żądaną liczbę czopków; używamy zwrotu: Misce fiat massa, e qua formentur suppositoria analia No ... lub jego skrótu: M.f. massa e q. form. supp. anal. No ...
Metoda mnożenia |
Metoda dzielenia |
Rp. Papuverini hydrochloridi 0,04 Phenobarbitali 0,015 Aminophylini 0,3 M. f. pulv. D. t. d. No X (sto pięćdziesiąt miligramów) D.S. podawać jeden proszek co 12 godz. przez pięć dni. |
Rp. Paparerini hydrochloridi 0,4 Phenobarbitali 0,15 Aminophylini 3,0 M. f. pulv. Div. in part. aeq. No X (sto pięćdziesiąt miligramów) D.S. podawać jeden proszek co 12 godz. przez pięć dni. |
T. M.