20
Łupino Hyorola molodramoi. laa Łupino i Humphtcy Bogan w Urr. fr HIGH SićRAA Raoula Walsha.
kobiety i perspektywy żeńskiej - powodują se rię zaburzeń w samej strukturze opowiadania; znamię niemożności lokalizuje lilm pod znakiem choroby i frustracji. Przykładem tego procesu jest na przykład inwersja happy enduw tym filmie.
Intencja skierowania naszej uwagi na hollywoodzkie reżyserki, takie jak Dorothy Arzner i Ida Łupino, ma podwójne oblicze. Po pierwsze. jest to polemiczna próba przywrócenia zainteresowania Hollywoodem, po atakach jakie nań czyniono. Po drugie - analiza funkcjonowania mitu i możliwość obalenia go w systemie hollywoodzkim może posłużyć określeniu strategii obalenia ideologii w ogóle.
Być może należałoby coś powiedzieć o europejskim filmie artystycznym, niewątpliwie jest on bardziej podatny na inwazję mitu niż film hollywoodzki Ta sprawa wyjaśni się. gdy zbadamy prace Riefenstahl. Companez, Trintigriant. Vardy i innych. Filmy Agnes Yardy są szczególnie dobrym przykładem dzieła, które celebruje burźuazyjny mit kobiety, a wraz z tym oczywistą niewinność znaku Zwłaszcza SZCZĘŚCIE wręcz zaprasza do analizy w stylu Barthesa.-Odzwierciedlenie kobiecej fantazji przez Vardę tworzy maksymalne przybliżenie łatwych marzeń dziennych uwiecznionych w reklamie, która niewątpliwie istnieje w kinie. Jej filmy wydają się całkowicie niewinne jeśli chodzi o działanie mitu; w istocie to celem mit u jest wytworzenie wrażenia niewinności. kiedy to wszystko wydaje się 'naturalne*. Zainteresowanie Vardy naturą jest bezpośrednim wyrazem odwrotu od historii: historia jest przetwarzana w naturę, włączając w to eliminację wszystkich wątpliwości, ponieważ wszystko jawi się jako 'naturalne". Nie ma wątpliwości, że film Vardy jest reakcyjny: jej odrzucenie kultury i umiejscowienie kobiety poza historią sprawia, że jej filmy są krokiem wstecz w rejonie kobiecego ki-na.
Konkluzja
Jaki rodzaj strategii byłby właściwy? Rozwój pracy kolektywnej jest oczywiście ważnym krokiem naprzód; jako sposób zdobywania i dzielenia określonych umiejętności rzuca wspaniałe wyzwanie męskim przywilejom w przemyśle filmowym, będąc wyrazem postawy siostrzanej i żywotnej alternatywy dla sztywnych relacji hierarchicznych kina. zdominowanego przez mężczyzn; stwarza realne szanse dialogu na temat charakteru kobiecego kina. W tym właśnie momencie winna zostać rozwinięta taka strategia, która obejmie zarówno film jako instrument polityki, jak i film jako rozrywkę. Zbyt długo już rozpatruje się te dwie kategorie jako opozycje pozbawione wspólnych podstaw. Aby wyrazić fantazje kino kobiece musi funkcjonować poprzez pożądanie: taki ceł wymaga, by posłużyć się lilmem rozrywkowym. W procesie o charakterze dwukierunkowym, pojęcia czerpane z ki-
21
na rozrywkowego winny przenikać do polilycz-| nogo, a koncepcje polityczne winny przenikać do kina rozrywkowego. A na koniec, represyjne. moralistyczne twierdzenie, ze kii>o kobiece polega wyłącznie na kolektywnej realizacji jest błędne i zbędne: powinnyśmy działać na wszystkich poziomach • w obrębie kina zdominowanego prze? mężczyzn i poza nim. Ten esej próbuje wskazać na zainteresowanie kobiecym kinem realizowanym wewnątrz systemu Należy unikać woluntaryzmu i utopijności, jeśli ma się tu wyłonić rewolucyjna strategia. Film kolektywny sam w sobie nie może odzwierciedlać warunków swojej produkcji. To. co metody kolektywne mogą zapewnić, to realna możliwość zbadania jak działa kino i jak mogłybyśmy najlepiej sprawdzać idemistyfikowaćdziałanie ideologii Ten punkt widzenia może doprowadzić do narodzin rewolucyjnej koncepcji kina buntu służącego walce kobiet.
’Movies and Methods'. cd by Bill Nichols. Beikeloy-los Angclos-london t976 Tłumaczyła AJicja Holmon
| Cóż może być bardziej złowieszczym komentarzem na temat stosunków pomiędzy mężczyzną i kobietą w Ameryce niż samo pojęcie filmu kobiecego"? I gdzie znaleźć wyraźniejszą oznakę krytycznych i seksualnych priorytetów niż fakt, że film kobiecy cieszy się niezbyt pochlebną opinią v/śród intelektualistów?
□
Pojęcie "filmu kobiecego* i “kobiecej prozy* jako osobnej kategorii sztuki oraz kiczu. które implikuje świat cierpienia i masochizmu, nic istnieje w Europie Tam sprawy serca są ważne zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet i stanowią temat dziel literackich W Anglii film kobiecy zajmuje pozycję gdzieś między filmem kobiecym we Francji i w Ameryce: SPOTKANIE Davida Lenna. THE S5VENTH VEIL (Siódma Zasłona) Complona Bennetta posiadają pewne elementy "opery mydlanej", ale są one na nieco wyższym poziomie niż u innych amerykańskich odpowiedników.
Wśród krytyków-mężc2yzn z obszaru an-glo amerykańskiego (i wśród krytyków-kobiet również) termin "film kobiecy" podtrzymuje wyobrażenia o wysuszonej dziewicy lub starszej pisarce wylewającej na papier swoje sekretne pragnienia o spełnieniu marzeń czy świetlanym poświęceniu i przekazującej te "fantazje" sfrus trowanej gospodyni domowej. I w końcu jako ostateczny rezultat mamy przepłakane, zmar-