206
N. jedno dziecko jako murarza. Tranach uozniów, jako cegły, ustawi się na końcu sali na wprost, muni. Na dany znak cegły przebiegaj; przez mur, a murarz je łapie i ustawia (złapane) po obu końeató muru. Im więcej cegieł złapie, tern więcej otwór w murze się zumiej sza. Jedna gra trwa aż do zbudowania całego muru.
G r a w klasie. „Wyścigi na tablicy". N. dyktuje uczniom dw wyrazy, czy zdania, w równej liczbie liter. Wyznacza dwie rów» grupy uczniów do pisania, podaje jednej i drugiej grupie po kawałki kredy. Na dany przez N. znak wybiegają z ławek równoozeftń pierwsi uczniowie z każdej grupy, puszą na tablicy po jednej (pierw szej) literze danych wyrazów, wracają na swe miejsce i oddają kręć następnym uczniom. Ci wybiegają i kreślą następne litery tych wy razów. Ta partja zwycięża, która prędzej i bez błędu napisze wyraz (Zabawę tę należy prowadzić o ile możności przy końcu lekcji, prze< pauzą, ponieważ bieganie po klasie powoduje powstanie kurzu).
Nauka rzeczy ojczystych. Należy z dziećmi zrobić wycieczkę do najbliższej rzeki, ewentualnie źródła, i zwrócić uwagę na bieg rzeki. — Skąd bierzecie wodę do picia? Jaka jest woda w źródle; A wy skąd bierzecie wodę? (Ze studni). Co się dzieje z wodą zt źródła? (Płynie dalej, jako strumyk). Woda ze strumyka płynie dc potoka, a z nim razem do rzeki. Mniejsze rzeki wpływają do większej rzeki (pokazać miejsce, gdzie strumień wpada do rzeki). Wody większych rzek płyną daleko i wpadają do morza. W morzu jest najwięcej wody. Morze jest bardzo wielkie. (Pokazać obrazek mora z okrętem). Podczas oglądania rzeki rzucić na wodę papier, liść lii patyk, aby dzieci mogły zauważyć bieg rzeki. Po czem można jeszcze poznać, że woda płynie? (Szemrze). Z jednej i drugiej strony wody są brzegi. Teraz stoimy na brzegu rzeki.
Jak się przeprawiamy na drugi brzeg rzeki? (Mosty, kładki). Można pzepłynąć przez rzekę łódką, galarem, statkiem, a przez morze okrętem. (Pokazać na obrazku). Skąd się jeszcze bierze woda. na ziemi? (Deszcz, śnieg pada). Co się dzieje z wodą deszczową? (Zlewa się do rzek). Woda obraca koło młyńskie. Do czego .służy młyn?
Gdzie jeszcze widzieliście wodę? (W stawie). A czy w stawie woda także płynie? Co pływa po stawie? (Kaczki, gęsi). Ćo się dzieje z wodą w zimie? (Zamarza). A co żyje we wodzie? (Ryby, raki). A które zwierzątka żyją koło wody? (Żaby, węże). Które zwierzęta piją wodę z rzek? (Krowy, woły, konie, owce). A ptaszki skąd piją wodę? Nad wodą w lecie latają muszki. Nad wodą rosną także drzewa i krzaki, a icli korzonki ciągną z ziemi wodę. Ludzie, zwierzęta i rośliny potrzebują wody do życia. Bez wody nie mogłyby żyć na ziemi żadne stworzenia.
Krótkie omówienie w klasie wycieczki i pożytku z wody. Skąd bierzecie wodę do picia? (Ze źródła, studni, wodociągu). Gdzie się zaczyna rzeka? (U źródła). A gdzie się kończy rzeka? (W morzu). Dlaczego pijemy wodę ze źródła, ze studni, wodociągu, a nie z rzeki? Jaka woda jest w źródle, w studni, w wodociągu? Czy w rzece jest