j^rzęz wszystkich pozostałych uiiciowanych. Ten scenariusz ma na celu nie tylko (przerazić nowicjuszy^ ale także pokazać im, że w świętej zagrodzie odbywa sięjmisteriurn śmierci i zmartwychwstaniajW istocie, wielki kapłan objawia neofitom tajemnice, sprawiające, że po śmierci zawsze nastąpi zmartwychwstanie.
- Przykład ten dobrze obrazuje znaczenie, jakie w końcu przypada Przodkom w ceremoniach dojrzałościowych. Chodzi (w sumie o periodyczny powrót zmarłych pośród żywych w celu inicjacji młodzieńców^ Ten mitycz-no-rytualny temat jest szeroko poświadczony także gdzie indziej, na przykład w protohistorycznej Japonii i u starożytnych Germanów64. Dla nas istotne jest to, że do fundamentalnej we wszystkich formach inicjacyjnych idei śmierci i zmartwychwstania dochodzi idea nowa:| idea powrotu , Przodków^ Oto właśnie Misterium objawiane podczas inicjacji: śmierć nigdy nie jest ostateczna, albowiem zmarli powracają. Jak zobaczymy, idea ta odegra zasadniczą rolę w stowarzyszeniach tajemnych.
POŁKNIĘCIE PRZEZ POTWORA
Silne emocje, strach, trwoga - tak zręcznie wywoływane przez przytoczone przez nas scenariusze - muszą być rozważane jako męki inicjacyjne. W trakcie naszego wykładu przywołaliśmy pewne przykłady prób okrutnych; ich liczba i różnorodność są, oczywiście, o wiele znaczniejsze. W południowo-wschodniej Afryce instruktorzy bezlitośnie biją nowicjuszy, a ci nie powinni okazywać żadnych oznak bólu65. Takie ekscesy prowadzą czasem do śmierci chłopca. W takim przypadku matkę powiadamia się dopiero pod koniec okresu odosobnienia na pustkowiu66: mówi się jej, że jej syn został zabity przez Ducha67 lub że gdy Potwór połknął go wraz ze wszystkimi pozostałymi nowicjuszami, on nie zdołał wyjść z jego brzucha. _Mgki_ są zresztą odpowiednikiem rytualnej śmierci. Otrzymywane razy, Skłucia owadów, świerzbienia powodowane przez pewne rośliny trujące, okaleczenia - wszystkie te wielorakie formy mąk oznaczają właśnie, że neofita jest zabijany przez mityczne Zwierzę - Mistrza inicjacyjnego,^ kawałkowany i miażdżony w jego paszczy, „trawiony” w jego brzuchu.
illiożsamienie mąk inicjacyjnych z cierpieniami neofity \ połkniętego i „trawionego”, przez potwora potwuerdzapsymbolika (Śzałasufiw. którym . odosobniani są chłopcy. Wielokrotnie wyobraża on^ciało lotwartą. paszczę^
u Por. Alex Slawik, Kultische Gebeimbiinde des Japaner ttnd Germanen („Wiener Beitrage zur Kulturgc-schichte uncl Iinguistik”, IV, Wien 1936, s. 675-764), s. 739 nn.
65 Jensen, Beschneidung, s. 53.
“ Zob. kilka przykładów afrykańskich w: Jensen, op. cit, s. 29.
('7 Ibid., s. 36.