14128 IMG54

126 II. Podstawy ekonomii dobrobytu

LICZBA BLUZ

Rysunek 5.7. Użyteczność całkowita i użyteczność krańcowa. W części A rysunku widzimy, że użyteczność stale rośnie wraz z konsumowaną ilością, jednak przyrosty te są tym mniejsze, im wyższy jest poziom konsumpcji. Część B pokazuje bezpośrednio użyteczność krańcową; zauważmy, że zmniejsza się ona w miarę wzrostu konsumpcji.

nie oznacza, iż będzie zmuszony więcej zapłacić. To, ile będzie musiał zapłacić, zależy od cen rynkowych; to, ile jest gotów zapłacić, zależy od jego preferencji.

Posługując się gotowością do zapłaty jako miarą użyteczności, możemy sporządzić rysunek podobny do części A rysunku 5.7 i pokazać wielkość użyteczności czerpanej przez Marysię z coraz większej liczby kupowanych bluz sportowych. Te same informacje zawiera tablica 5.1. Zakładamy przy tym, że Marysia jest skłonna zapłacić 200 dolarów za pięć bluz, 228 dolarów za sześć bluz, 254 dolary za siedem bluz itd. A zatem, pięć bluz zapewnia Marysi użyteczność równą 200, sześć bluz -użyteczność równą 228, a siedem bluz - użyteczność równą 254. Gotowość Marysi do zapłaty zwiększa się wraz z liczbą bluz, co oznacza, że dodatkowe bluzy są dla niej źródłem dodatkowej użyteczności. Przyrost użyteczności spowodowany posiadaniem dodatkowej bluzy, którego miarą jest w tym przypadku dodatkowa kwota, jaką Marysia jest skłonna zapłacić, to właśnie użyteczność krańcowa. Liczby w trzeciej kolumnie tablicy 5.1 informują o krańcowej (dodatkowej) użyteczności czerpanej przez nią z ostatniej otrzymanej bluzy. Kiedy Marysia ma pięć bluz, dodatkowa bluza jest dla niej źródłem dodatkowej lub krańcowej użyteczności równej 28 (228 - 200); kiedy ma sześć bluz, kolejna dostarcza jej użyteczność krańcową równą tylko 26 (254 - 228). Część B rysunku zawiera informacje o krańcowej użyteczności każdego z tych przyrostów¹.

Ponieważ użyteczność krańcowa stanowi dodatkową użyteczność czerpaną z kolejnej konsumowanej jednostki dobra, jej miarą jest nachylenie krzywej użyteczności w części A rysunku.