1703 art401

70

a na słońcu szybszeini daleko niż na ziemi; siła bowiem przyciągania zależy od ilości cząslek, od massy ciała, zatem od jego ciężaru. Objawem przeto ciężaru pewnego ciała jest siła przyciągania przez nie wywierana, za miarę zaś tego przyciągania posłużyć może szybkość danego wahadła.

Ody byśmy tedy wzbudzić mogli ruch wahadłowy przez 'wpływ przyciągania massy znanego ciężaru, moglibyśmy wnieść stąd o ciężarze ziemi, znamy bowiem szybkość ruchu wahadłowego, jaką ona wywołuje. Nie tak to jednak la te o wykonać: choćbyśmy wyrobili olbrzymią kulę z najcięższego metalu i obok niej zawiesili wahadło, nie dostrzeżemy najlżejszego zboczenia, ciężar bowiem takiej bryły byłby zawsze jeszcze żadnym w porównaniu z ciężarem ziemi, a przewaga tej os'atniej nie dopuszczałaby ujawnienia się działalności kuli. Aby dostrzedz objawy przyciągania pewnej massy, trzebaby przedewszyst-kiein usunąć wpływ ziemi na wahadełko obok owej massy zawieszone.

Dziwaczne to na pozór żądanie urzeczywistnić można, zawieszając owo wahadełko nie w położeniu pionowćm ale poziomem. .Jeżeli na obli końcach drążka, w środku zawieszonego, uczepimy dwie jednakowe kulki, to ciężary ich nawzajem się równoważą i żadna z nich ku ziemi pochylać się nie będzie; są one przeto jakby usn-11'ę'e z pod wpływu przyciągania ziemskiego.