Stosunek prędkości rzeczywistej do teoretycznej nazywa się współczynnikiem prędkości y'
c sa <p ej lub ■ tfct *= q>
Strata na energii wywołana przez tarcie wyrazi się związkiem
C| C _ Ci —ęj*C(
1 2 2
a miarą tej straty energii przy wypływie z dyszy jest współczynnik strat energii t; wobec poprzedniego związku
ct—<p ct
Przedstawiając na wykresie i-s adiabatyczne rozprężanie się przy wypływie np. pary, pomiędzy ciśnieniem p i ciśnieniem po, wyrażonymi
Rys. 73-Tarcie przy wypływie pary na Rys. 74-Przepłvw gazu przez dyfuzor wykresie i-t
dwoma izobarami, teoretyczna prędkość odpowiadać będzie odcinkowi AB (rys. 73), oczywiście w podziałce pierwiastkowej. Wobec występującego przy tym zjawiska tarcia uzyskana prędkość będzie mniejsza, mimo ze czynnik rozpręży się od ciśnienia p do po, a więc rozprężanie dzięki tarciu nie mogło się cdbyć izentropowo, czyli nie po izentropie AB, lecz po nieodwracalnej politropie AC. Rzut tych dwóch linii na siebie daje odcinek BD, który przedstawia w skali prędkości lub w skali ciepła odpowiednie straty. Wskutek więc tarcia w dyszy wypływ odbywa się nie izentropowo, ale nieodwracalnie adiabatycznie.
Na rys. 74 przedstawiono przebieg teoretycznego i rzeczywistego przepływu czynnika (sprężania) w dyfuzorze. Proces ten Jest również nieodwracalny i przebiega przy wzroście entropii.
68. Przepływ przy małym spadku ciśnienia. Mając do czynienia | małymi spadkami ciśnień przy wypływie można bez popełnienia więk-
szego błędu przyjąć, że objętość cieczy nic ulega zmianie i że cffecz podczas wypływu nie rozpręża się, więc
pj = vg = conat
Uproszczenie to dopuszczalne jest ze względu na popełniany błąd dla stosunku ciśnień mniejszego od 1,1 czyli PIP o <1,1.
W tych warunkach można przyjąć, że
- -—Ci = - j vdP = v(P1-Pi) = vAP
Przypuśćmy, że spadek ciśnienia Pi — Pz = AP został wywołany zwężeniem przekroju wypływu z Fx na F2, co odpowiada zmianie średnicy przy przekroju kołowym z di na d2, a co wyrazić można stosunkiem przewężenia przekroju m
[vm,i8j
_ ” 2 _/ d2 \
Wobec równania ciągłości strugi i przy założeniu, że objętość właściwa podczas wypływu jest stała, czyli wobec v2 = V\ = v, równanie
Fici
w
przekształci się na stąd
Fi § i Flcl
m
VJP =
cg—m cg
c2(l— rn)
Przeto prędkość wypływu
ct
,vAP m/s
[Vm,19J
Ilość przepływającego czynnika oblicza się z równania ciągłości strugi przez wstawienie otrzymanego wyżej wyrażenia na prędkość wypływu
vAP
G = F
[Vni,201
y 1—m* |
Pomijając wpływ prędkości początkowej Ci, otrzymuje się dla pewnego zwężonego przekroju F przy wywołanym tym zwężeniem spadku ciśnienia AP ilość wypływającego czynnika o objętości v ms/kg lub gęstością gj kg/m* jako
[vm,2ij
G = F|/2 qAP
175