0008601

Dz.

(128)

Eb.

wną część swych dochodów duchowieństwu, ta darowizna zwana była dziesiątą częścią dochodów, ale tylko przez naśladowanie dziesięcin starego testamentu. Nakoniec w szóstym wieku kanony, i wyroki xiążąt, uchwaliły prawo dziesięcin, i zobowiązały Chrze-ścian do dawania Duchownym dziesięcin, z owoców ziemi które oni zbierali.

DZIESIĘTiNIK. Decurio. Oficer w wojsku, który zarządzał dziesięciu żołnierzami. Mojżesz ustanowił głowy nad każdym dziesiątkiem ludzi, dla zarządu ludem , tak w czasie pokoju jak wojny. Exod. C. 18. Deuteoron.C. 1.

DZIW. Cud. Prodigium, Miracu-lum. Jest to zdarzenie które przechodzi siły i prawa natury. Używa ich Bóg dla okazania swej wszechmocności, dla objawienia i potwierdzenia prawdy, czyli czyni je przez siebie samego, czyli też używa w tej mierze pośrednictwa świętych, za których przyczyną i zasługą cuda działa. Owe dziwy, które on czynił za pośrednictwem Mojżesza, i które są wyrażone w księdze Exodi, są jednym z największych dowodów objawienia uczynionego narodowi Izraelskiemu, i charakterów Boskich poselstwa Mojż.eszowego. Te cuda Jezusa Chrystusa, które są wyszczególnione w księgach nowego testamentu, dają wyraźnie poznać, iż on to był prawym Mcssyaszem obiecanym od tylu wieków, i są wielce pomocne do zatwierdzenia jego Bóstwa i nauki. Owe apostołów i innych świętych, których Bóg chciał zaszczycić darem cudów, służyły do rozszerzenia wiary świętej , pociągnęły do łona kościoła niezmierną liczbę pogan, i są świadectwem oczywistem prawdy, i przekonaniem o niej najprostszych ludzi.

E.

EBAL. Kupa starości. Syn Jekta-na, o którym jest mniemanie, iż zaludnił część Arabii, gdzie znajduje się miasto nazwane Abalite. Genes. Cap. 10.

EBENEZER. Skała pomocy. Jest to nazwisko pola, na którem znajdowali się Izraelici gdy byli pokonani od Filistynów, w owej nieszczęśliwej wojnie, w której skrzynia przymierza dostała się w’ ręce Filistynów, Ofni i Fi-nees zostali zabici, i stary Heli, dowiedziawszy się o tem nieszczęściu, spadł ze stołka i kark skręcił. l.Re.C. 4.

EBUR. Po hebrajsku: Schin ząb. Ebur znaczy ząb sloniowyj u Ezechiela r. 27-15. oznacza róg zęba, ponieważ ząb słonia wyobraża po stać rogu, z którego rozmaite figury wyrabiać się dozwalają. Tron Salomona był z kości słoniowej, sześcioma stopniami ozdobiony, na których dwa lwy, jeden po prawej, drugi po lewej stronie stały. Domy z kości słoniowej w Psalmie 44. w. 9. oznacza skrzyneczki z kości słoniowej na kształt domów wyrabiane. U proroka Amosa r. 3. w. la. domy z kości słoniowej wysokie w Samaryi, ten test opisuje budynki kością słoniową ozdobione.

EDEN. Roskoss. Prowincya na wschodzie, gdzie był Raj ziemski, „Pan » zasadził na początku ogród w Eden. « Podług textu hebrajskiego, niektórzy biorą to słowo Eden za nazwisko miejsca, znaczące miejsce roskoszne. Pismo w wielu miejscach wspomina okraju Eden, i jest podobne do wiary, że ten kraj rozciągał się przez Armenią , i że zamykał w sobie strumienie rzek Eufratu i Tygru. Genes. Cap. 2-

( 129 )

E d

EDEN. Kraj w Syryi niedaleko Damaszku, najpiękniejszy i prawic najrozkoszniejszy na kwiecie, zajęty od As-syryjczyków; było tam takżo miasto tego nazwiska na górze Libanu. Byłtak-ze Lewita tego imienia z familii Gerson. Genes. Cap. 5.

EDOM, inaczej zwany Ezau, syn Isaaka, a brat Jakńba. To imię Edom, które znaczy czerwony, nadane mu było albo dla tego że zaprzedał prawo pier-worodności Jakubowi, za pokarm szoce-wicy która była czerwona; albo z powodu koloru swych włosów, lub cery. Idumea częstokroć jest zwana w piśmie krainą Edom. Genes. Cap. 25 et 30.

EDI!Al. fViclka kupa. Były dwa miasta tego nazwiska w Palestynie, jedno za Jordanem w kraju pokolenia Ma-nassesa, które składało część królestwa Bazanu; drugie w kraju pokolenia Nef-tali. Numeror. Cap. 21.

EGLA. Jałówka. Żona Dowida, _a matka Jelhrama. Niektórzy rozumieją że Egla, jest ta sama co Michol, i że ona umarła na łóżku Jelhrama , ale to zdanie podpada wątpliwości przeto, iż czytamy w piśmie w księdze drugiej Rc-gurn Cap. 3. że Michol nie miała synów. Michol Jiliae Saul non est natus fdius usque in diem mortis suae.

EGLON. Ciołek. Miasto Palestyny pośród pokolenia Judy, na wschód Hebronu.

EGIjON. Król Moabitów, pan możny, który wszedłszy w przymierze z Amonitami i Amalecitami, wyprawił się przeciw ludowi Izraelskiemu, dobył miasta Jerycha, i podbił sobie żydów, którzy niegodnemi stali się pomocy Bo-^2eJ i poznawszy Izraelici swoje zdroż-ności, udali się w pokucie do Pana, Dyk, Bibl. Tom I,

Eg-_

i byli wyzwoleni przez Aoda, który udając, iż miał coś tajemnego mówić zEglonem, pchnął go znienacka w bruch puginałem, i zabił. r. .4.2599. Josue. Cap. 10. Judic. Cap. 3.

EGIPT. Kraj Afryki, zwany po he-brajsku Misraim z powodu syna Chama, który go zaludnił, i jak wielu u-trzymują że on był len sam , co Menes pierwszy kroi Egiptu. Ten kraj o którym często wspomina pismo święte, i który był włamie kolebką narodu hebrajskiego, jest tak znany, iż tu nie ma potrzeby opisywać go obszernie. Historycy dokładnie mówią o żyzności ziemi, o piękności i znacznej liczbie miast jego, które w sobie obejmuje, o jego daleko rozchodzącym się handlu, i niezmiernej liczbie jego mieszkańców. Egipt długo będąc pod rządem swoich właściwych królów’, dostał się w moc Persów, którym go odebrał Alezander; przeszedł on potem w moc Rzymian za czasów Kleopatry. Następnie rządzony był od Kalify, Omara, i oddzielnych Sułtanów; opanowany później został od Mameluków, którzy w spokojnej trzymali go posiadłości aż do roku Ery Chrześciańskiej 1517, gdy Selim cesarz Oltomański, pod swoje zagarnął go panowanie a od tego czasu pod rządem tureckim zostaje.

EGIPT. Strumień Egiptu. Torrens Egipti. Pismo bardzo często wspomina tęrzckę, czyli strumień, jako graniczący z ziemią obiecaną od strony E-giptu i od południa, i jest rzeczą do wiary podobną, że to la sama jest rzeka co Nil. Ferii ergo Salomon sole-mnilatem... et omnis Izrael cum co... ab introitu Emath, usque adtorrentem Egipti. II. Paralip. Cap. 7.

17