Jak skutecznie negocjować
Negocjator chaotyczny
Negocjatorzy chaotyczni często gubią wątek bardziej złożonych dyskusji. W samym środku rozmowy na jakiś temat zaczynają myśleć o czymś zupełnie innym i starają się nagle na to skierować uwagę zebranych. Mogą nie dostrzegać powiązań pomiędzy różnymi wątkami negocjacji i upierać się przy ostatecznych rozwiązaniach kwestii, które w rzeczywistości nie mogą być zamknięte przed ustaleniem innych, powiązanych z nimi spraw.
Trzymanie się w negocjacjach ściśle ustalonego porządku dnia jest jednym ze sposobów postępowania z chaotycznym negocjatorem. Jeśli, na przykład, dyskusja ma doprowadzić do ustalenia planu redukcji kosztów, upieraj się, by najpierw zakreślić ogólny obszar, na jaórym będzie się poszukiwało oszczędności (na przykład koszty biurowe), potem przejdź do konkretnej dziedziny, którą chcesz się /ająć (opłaty leasingowe za sprzęt), a w końcu do szczegółowych ćłziałań, jakie mają zostać podjęte. Jeżeli chaotyczny negocjator podniesie jakąś kwestię poza kolejnością, odnotuj ją i powiedz, żc będzie rozpatrywana później. Pomocne w zachowaniu porządku obrad może byt także użycie tablicy, na której kolejne zagadnienia do dyskusji ^ostaną wypisane w punktach.
Negocjator agresywny
Agresywna taktyka, stosowana przez niektórych negocjatorów m ożc czasem wyglądać podobnie jak osobiste uwagi wygłaszane pod cudzym adresem przez negocjatora emocjonalnego. Istnieje jednak podstawowa i zasadnicza różnica: negocjatorzy emocjonalni są z natury defensywni - ich ataki głównie pomagają im samym zachować widię we własne siły lub szacunek do samych siebie; o wiele bardziej obchodzą ich uczucia własne niż drugiej strony. Agresywni negocjatorzy natomiast najczęściej przyjmują taką taktykę postępowania, próbując wyprowadzić drugą stronę z równowagi. Agresja to rodzaj
świadomie użytej broni; emocje to przeważnie niekontrolowana ludzka reakcja.
Agresja działa tylko wówczas, kiedy jej się na to pozwoli. Jeżeli najważniejszym celem rozmów staje się uniknięcie nieprzyjemności, jeżeli do ustępstw dochodzi pod naporem agresywnych argumentów, jeżeli pewnych kwestii, wymagających przedyskutowania, nie podnosi się w obawie przed reakcją drugiej strony, wtedy agresywny negocjator może sobie pogratulować zwycięstwa. Silne postanowienie, by nie pozwolić agresji zwyciężyć, można w praktyce zrealizować w dwojaki sposób:
• Przerwać negocjacje, spokojnie, lecz stanowczo stwierdzając, że nie ma możliwości ich kontynuowania, dopóki dyskusja nie stanie się bardziej konstruktywna i uprzejma w formie.
• Kontynuować, trzymając własne reakcje na wodzy, ignorując agresywne prowokacje, koncentrując się na zagadnieniach, będących przedmiotem negocjacji oraz dyskutując o faktach i zaletach proponowanego przez nas rozwiązania.
Agresja jest formą zastraszania i początkowy atak lub próbę ustanowienia psychologicznej dominacji można na ogół odeprzeć, zachowując zdecydowaną postawę: nic dając się ani sprowokować, ani zdominować.
Najważniejsze w stosunkach z tego rodzaju negocjatorem jest samo rozpoznanie manipulacji! Negocjator manipulujący poświęca sporo uwagi psychologii sytuacji oraz cechom osobowościowym, słabym i silnym punktom uczestników. Do tego dostosowuje styl i taktykę działania, posługując się wszystkimi możliwymi atutami: logiką, wpływami, czarem osobistym, a nawet agresją. Cechy rozpoznawcze negocjatora manipulującego:
181