166

168 Rozdział 6

tempa wzrostu ilości produkcji końcowa ocena jest pozytywna, gdyż wskazuje na podjęcie działań zmierzających do racjonalnego gospodarowania materiałami w procesie produkcji.

W dalszej kolejności ustalamy wpływ zmian ilości produkcji (AKwb_iq)), pracochłonności jednostkowej (AKwb_ip)) i stawki godzinowej (AKwb_lx)) na wzrost wynagrodzeń bezpośrednich o 540 zł:

J

AKwb_{q) = (<?,- <70) Po s₀ = (6 000 - 5 000) 1,5 3 = 4 500,

AKwb(p) = cj\ (pi - po) Sq = 6 000 (1,2 - 1,5)' 3 = -5 400,

AKwb_{s) = q\ _P\ (5, - ,v₀) = 6 000 1,2' (3,20 - 3,00) = 1 440.

Głównym czynnikiem, który wpłynął na zmniejszenie kosztów wynagrodzeń bezpośrednich (bo aż o 5 400 zł) był spadek pracochłonności jednostkowej. Pozostałe czynniki przyczyniły się natomiast do wzrostu tych kosztów. Warto jednak podkreślić korzystną relację pomiędzy spadkiem pracochłonności produkcji (o 20%) a wzrostem stawki godzinowej (o 6,7%). Uwzględniając dodatkowo konieczność corocznego inflacyjnego wzrostu stawki wynagrodzeń, końcowa ocena jest w tym przypadku również pozytywna i świadczy o podejmowaniu przez przedsiębiorstwo efektywnych działań zmierzających do relatywnego zmniejszenia kosztów pracy.

Na podstawie dotychczasowych ustaleń, można dokonać końcowej specyfikacji czynników wpływających na ogólne odchylenie kosztów bezpośrednich (+72 540 zł). Są to :

-    wzrost ilości produkcji 36 000 + 4 500 = 40 500,

-    obniżenie normy zużycia materiałów -14 400,

-    wzrost ceny zakupu materiału +50 400,

-    zmniejszenie pracochłonności jednostkowej -5 400,

-    wzrost godzinowej stawki wynagrodzenia+1 440.

6.4. Przedsiębiorstwo przemysłowe wytwarza różnorodne wyroby o zbliżonej wartości użytkowej, do produkcji których zużywa różne rodzaje materiałów bezpośrednich. Ilość sprzedanych wyrobów, jednostkowe zużycie materiałów i ceny materiałów w przekroju asortymentowym w dwóch okresach sprawozdawczych prezentuje tabela 6.11.