14 (3)

Rys 5

Równomierne rozłożenie środka ciężkości

Rys. 6

Oczekiwane

rozłożenie

środka

ciężkości.

25% <    --->

^<==>25%

25%

CT—1

25% (    =>

40% < '    ' -.=>

cm

10%

10%

cm

40% <    =>

i Regulacja długości podnóżka |DP|. Podnóżki powinny być tak skonstruowane by zapewniały regulację długości - ustawianej jednorazowo w zależności od długości kończyn dolnych użytkownika. Niektóre rodzaje podnóżków zapewniają ustawienie kąta pochylenia podnóżka w stosunku do ramy wózka. Podnóżki mają zapewnić pewne oparcie dla stóp. PowinnŁbyć-wysunięte na taką odległość aby uda przylegały do siedze-nia, gdyż zbyt krótkie podnóżkijjpwodują zwiększony nacisk na guzyjadszotae i większe zagrożenie odleżynami w..Lymjnie)SCU, a podnóżki zbyt długię^zwiększonyjjacisk na uda. zaburzenia krążeniakraLackończynach dolnych, większąjnożliwość powsta-wania odleżyn.w miejscach ucisku. Podnóżki powinny być zbieżne lub ścięte do wewnątrz i węższe niz szerokość ramy wóz,ka. gdyż pozwala to na stabilizacje podudzi. Podnóżki zbieżne utrzymują stopy w jednym miejscu (Rys. I, 4], natomiast stosowanie podnóżków o tej szerokości co siedzenie powoduje, że stopy mogą się przesuwać na boki [Rys. 2,3j.

V. Ustalenie punktu mocowania osi kół tylnych.

Z założenia wózek powinien być stabilny, a zarazem zwrotny i łatwy w manewrowaniu, zwłaszcza w trakcie pokonywania przeszkód. Są to sprzeczności, które pokonuje się optymalizując odpowiednie parametry w odniesieniu do masy ciała, zachowanych funkcji czynnej stabilizacji tułowia, a zwłaszcza sprawności osoby niepełnosprawnej w ma newrowaniu wózkiem.

_Do .wyważenia" wózka służy najczęściej adapter tj. wielootworowa metalowa płytka umożliwiająca regulację środka ciężkości [ŚC| w poziomie i w pionie, zapewniająććfdo-kladne dostosowanie wózka do indywidualnych potrzeb użytkownika [Rys. 2, 3]. W innych przypadkach regulacja ŚC rozwiązana jest za pomocą osi łączącej kota (w poziomie) i doboru ramy z ustalonym [Rys. I| lub regulowanym kątem siedzenia [Itys. 4|. Ustawienie ŚC to najistotniejszy parametr wpływający na zwrólńość wózka, zdolność pokonywania przeszkód, silę napędową i pochylenie płaszczyzny siedzenia. Generalnie „wyważając" wózek należy dążyć do obni żenia~"ŚĆ w "pionie oraz odciążenia kól przednich.

a Regulacja ustawienia punktu mocowa nia osi kól tylnych (w poziomie).

Punkt mocowania osi kól tylnych uzależniony jest od poziomu umiejętności jazdy użytkownika. Przy nauce jazdy kola napędowe powinny być przesunięte do tylu na adapterze zapewniając większą stabilność wózka |Rys. 5|.Zaleca się ahy_w miarę nabywania umiejętności pokonywania przeszkód rzut ŚC byi przesii_męty_do tylu, w kierunku osi kól tylnych. W tym celu należy przesunąć kola ha adapterze (lub ós łączącą kola) dó przodu tak, aby około 80% ciężaru ciała osoby siedzącej spoczywało nad osią kól tylnych, a około 20% na wysokości kól przednich [Rys. 6|. Parametr ten dobiera się metodą prób dla danej osoby. Równomierne rozłożenie ŚC nad przednie i tylne kola |Rys. 5j utrudnia poderwanie kól przednich i utrzy manie balansu (Rys. 7|. Prawidłowe ustawienie osi mocowania kól tylnych [Rys. 6| pozwala bez trudu poderwać kola przednie na wysokość 5-10 cm i utrzymać taki niski ba-

jans |Rys. 8| Zwiększenie obciążenia kól tyl-nyciijąk również zmniejszenie długości cal kowitej (DC) w’ózka (zmniejszenie promienia obrotu) powoduje, że wózek łatwiejszy bę- ( dzie w manewrowaniu.

x Regulacja kąta siedzenia |KS| (w pionie).

Kąt (głębokość) siedzenia regulujemy indywidualnie, w zależności od sprawności i codziennych potrzeb użytkownika. Łatwiejszy w manewrowaniu i bardziej stabilny |est wó zek. któregosiedzenie ustawione jest możli wie nisko i pod dużym kątem kąt siedzenia reguluje się przesuwając na adapterze w pionie oś zamontowania kól tylnych_(lub przesuwając cały adapterp|Rys. 2, 3|. W wózkach nie posiadających adaptera kąt siedzenia ustawiany jest przez producenta. Najczęściej konkretny typ wózka dostępny jest w kilku wersjach - z odmiennymi wartościami kąta siedzenia [Rys. 11 lub regulowany jest w odmienny sposób (np. na pionowym wsporni- Rysunki ku) [Rys. 4|. Regulując w pionie położenie ŚC f 5. o. 7. s dąży się do jak najniższej pozycji, dużego ką- J wg pomysłu ta siedzenia. Najczęściej kąt ten wynosi 6-8”. f Engstróm Dla tetraplegików zalecany jest kat siedzenia I z modyfikacja O W'iększej wartości - około 13°    j własna •

Rys. 7

Równomierne

rozłożenie

środka

ciężkości

(wy suki

balans)

Kęs 8

Oczekiwane

rozłożenie

środka

ciężkosu

(niski

babria)