1 6

I

podcięcia zarysu. W kołach o dużej liczbie zębów można stosować przesunięcie zarysu w. głąb koła — Izw. ujemne przesunięcie zarysu, Współczynnik przesunięcia zarysu ,v może zatem przybierać wartości

-I<x<+1    (14.5)

Stosowanie dodatniego przesunięcia zarysu umożliwia Umniejszenie granicznej liczby zębów w kole zębatym. W tablicy 47 podano wartości rmfii jako wartości graniczne po zastosowaniu przesunięcia zarysu w kołach o kącie przyporu a_u = 20 ‘, Należy zwrócić uwagę, że dodatnie przesunięcie zarysu (+x) stosujemy tylko dla- z > 7, co odpowiada a; 0,4. W przypadku stosowania :v = 0,4 -z 1 o minimalnej liczbie 'zębów r_mfjl decyduje zaostrzenie wierzchołków zębów.

Na rys. 14.1 podano przykładowe kształty zębów w zależności ód stosowanego przesunięcia zarysu.

a)___    b) __ c) _    '    d).

/S2t (S2? OóO

Rys. 14.1. Wpływ korekcji na'kształt vęhu: a) dla .t — + ]; /jjdhi ,v = +0,5; ełtlla ,v= 0;W) dla-s= -0,5 (wg £2IJ)    ,

Stosowanie korekcji zęba przy nie zmienionej jego wysokości pow oduje zmianę następujących wymiarów.

(14.6)    ,$■ *

(14.7)    r

(14.8)

z/„ - m(z+2)±2X-m(z+2±2x) d_f= m(z—2,5)i2X — m (z-2,5 ±2 a) h„ ~ m±X = m(l.±x)

- h_f = 1,25idT X = m(1,25+x)    (1.4.9)

Podobnie zmienia się również średnica koła tocznego, która w kołach ż zębami niekorygowanymi pokrywa się zę średnicą podziałową. Zastosowanie jednego koła z przesuniętym zarysem powoduje konieczność wprowadzenia dalszych zmian w przekładni. Stosujemy;

1.    Ujemne przesuniecie zarysu w kole współpracującym (o tę samą wartość); przypadek (en oznaczamy vz skrócie X—X.

2,    Zmianę odległości osi kół; w lym przypadku przekładnię z przesunięciem zarysu oznaczamy X 4- A’.

W pierwszym przypadku ujemne przesunięcie zarysu może doprowadzić do podcięcia zarysu, dlatego wprowadzamy warunek: ■■ dla teoretycznej granicznej liczby zębów — r, +.r₂ > 2z_q dla praktycznej granicznej liczby zębów -^(4-c, -> 2zJ,    (14, ICy

Jeżeli warunek ten jest spełniony, możemy stosować przesunięcie typu V- -X.    ■    '

W drugim przypadku należy obliczyć zmieniona odległość osi.

Jeżeli dodatnie przesunięcie zarysu zastosujemy w obu współpracujących kolach, należy rozsunąć osie kól na tzw. pozorną odległość osi n

Ą j 4 ■ A* 2 ■ u 4- A ^ 4- .X _z

tl. + th

^<fr , o

Powstanie wówczas nadmierny luz obwodowy między zębami, który należy zmniejszyć do normalnej wartości, zbliżając osie o odcinek K — k-m. Uzyskuje się w len sposób (zw. rzeczywistą odległość osi u,.

tir — a p K. u 4' A l 4“ A *,— fi	. (14.12)
Wartość przesunięcia osi uzależniamy od odległości 0 wąnych. wprowadzając -współczynniki Bt, i Br	si kól nie kory go-	ii f * 1
ur = a+Bp'ct lub Ó"|4-A'i- £f,,m	(1413)	|
oraz		h i
a,. = a + Br-a lub .V, 4 A":- K — Br■ a	(14,14)
Wartości’# i B,. są podane w tablicy, w podręczniku	20]. Wartość K	|
jest równa
K - tip~af=	(14.15) '	i

Zbliżając osie kól o odcinek K, zmniejszamy jednocześnie luz. wierzchołkowy, który iiiormalnie jest równy 0,25 m. Jeżeli po ustaleniu rzeczywistej odległości osi a_r otrzymamy luz wierzchołkowy mniejszy niż 0,1 m, wówczas ścinamy głowy zębów o odcinek K; gdy luz ten jest większy niż 0,1 m - ścinanie głów zębów może być zbędne.

Dla przekładni, w których dodatnie przesunięcie zarysu stosuje się tylko w jednym kolę, obliczenia przeprowadzamy w ten sam sposób, wprowadzając tylko do podanych wzorów wartości: x_z — 0 lub X ₂ — 0.

Iii Zbiót /mian 193