20120312873

Surąy uważany był za symbol duszy, myśli, inteligencji, powietrza, elektryczności, a nawet Łaski przeciwstawionej Si turze w interpretacjach katolickich. Ale Ariel na scenie ff§ tylko aktorem, mężczyzną albo kobietą, w kostiumie albo w trykotach, w masce albo bez maski. Ariel w historycznym kostiumie staje się częścią rodzajowego widowiska i w najlep. szym wypadku paziem Prospera. Ariel w kostiumie fantastycznym łatwo może stać się podobny do laboranta pracującego przy atomowym reaktorze. Ariel w trykotach zamienia się w tancerkę z feerycznego baletu. Jeżeli Ariel od pierwszego aktu nałoży maskę, nie będzie to teatr szekspirowski. I jaką maskę może mieć Ariel? Aktorzy grający duchy także muszą być ludźmi, Ilekroć myślę o Arielu, zawsze go sobie wyobrażam na scenie jako szczupłego chłopca o bardzo smutnej twarzy. Jego kostium powinien być jak najbardziej zwykły, powinien jak najmniej znaczyć. Może mieć ciemne spodnie i jasną koszulę albo goli pod szyję, albo tylko dres. Ariel porusza się szybciej od myśli. Niech zjawia się na scenie i schodzi z niej niepostrzeżenie. Ale nie wolno mu ani tańczyć, ani biegać. Musi poruszać się bardzo wolno. Powinien jak najczęściej stać nieruchomo. Tylko w ten sposób stać się może szybszy od myśli.

Komentatorowie Burzy zajmują się głównie przeciwstawieniem Ariela i Kalibana. Myślę, że to przeciwstawienie jest filozoficznie płaskie, a teatralnie puste. Ariel w dramatycznej akcji nie jest przeciwstawieniem Kalibana. Ariel widoczny jest tylko dla Prospera i dla widzów. Dla wszystkich innych postaci dramatu jest tylko muzyką albo głosem.

Kaiiban jest osobą dramatu, i to główną po Prosperze¹ $Bt jedną z największych, najbardziej oryginalnych i niepokojących Szekspirowskich kreacji. Jest do nikogo i do niczego niepodobny. Ma pełną indywidualność. Żyje w Burzy, ale i poza jak Hamlet, Falstaff i Jago. Nie da się tak jak Ariel określić jedną metaforą czy zamknąć w jednej alegorii. W spisie postici figuruje jako „dziki, niekształtnej postaci niewolnik” ¹. Pro-spero nazywa go „ziemią”, „mułem ziemnym”, diabłem”’

1

a salvage and deformed slave