20640 skanuj0270 (4)

znormalizowania zarysów zębów — a tym samym narzędzi do nacinania uzębień — przyjęto za podstawę tzw. zarys odniesienia, podany w normie PN-92/M-88503 (rys. 11.12). Jest to zarys zębów zębatki, którą można określić jako koło o nieskończonej liczbie zębów, a więc koło o nieskończenie dużej średnicy.

Zakładając, że każde koło zębate (o dowolnej liczbie zębów) powinno prawidłowo współpracować z zębatką, można na podstawie zarysu odniesienia jednoznacznie określić kształt zarysu zębów dla dowolnego koła. Dotyczy to zwłaszcza odcinka zarysu zęba między okręgiem zasadniczym a okręgiem podstaw.

11.6. Przesunięcie zarysu w kołach i przekładniach zębatych

Podcięcie zęba. Przy nacinaniu uzębień metodą obwiedniową zęby narzędzia wykonują taki kształt wrębu, jaki jest niezbędny przy współpracy uzębień. W kołach o małej liczbie zębów obserwuje się podcięcie zębów u podstawy. Na rys. 11.13 jest pokazany zarys zębów pary kół, z których jedno ma zęby podcięte. Zjawisko to jest niekorzystne, gdyż występuje wówczas skrócenie odcinka przyporu i tym samym zmniejszenie liczby przyporu oraz

osłabienie wytrzymałości zęba wskutek zmniejszenia jego grubości u podstawy.

Należy podkreślić, że podcięcie zębów wynika wyłącznie z warunków współpracy zębów, nie zależy natomiast od metody ich wykonania. Przy wykonywaniu uzębień metodą kształtową otrzymuje się w kole o małej liczbie zębów zęby niepodcięte, jednak dla umożliwienia zazębienia z drugim kołem podcięcie takie musi być wykonane.

<-—

Rys. 11.13. Podcięcie zębów u podstawy [3]

270