21752 P3109053

Zouw    O wynmaayeh 'prża pntjslęb,o™»_w pr/^WfM i wyk«^

świadczonych przez nie usług nosi nazwę asortymentu produkcji. W skład osotty.

memu wchodzą rodzaje i pupy wyrobów łub poszczególne wyroby. Prawidłowi stmklura asortymcntowności produkcji zapewnia jak najlepszy zbyt wyrobmMia rynku. I jednocześnie umożliwia pełne wykorzystanie kwalifikacji zatrudnionych,W' parku maszynowego oraz surowców i maferrałów. W niektórych gałęziach przemy, siu. zwłaszcza w przemyśle artykułów konsumpcyjnych, wytwarzane wyroby mogą mieć różne wady. W zależności od liczby wad klasyfikuje się wyroby do drugiego, trzeciego czy czwartego gatunku, zakładając, że gatunek pierwszy nie ma wad. Po. jęcie gatunkowości produkcji wiąże się więc - jak widać - z jej jakością.

Rodzaj wyrobów wyiwarzanydi przez przedsiębiorstwo przemysłowe w ramach I określonego asortymentu produkcji Stanowi o profilu produkcyjnym przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo powinno modyfikować swój profil produkcyjny zależnie od sytuacji na rynku zbytu oraz pod wpływem postępu technicznego.

■ ■2s2* Proces produkcji i jego struktura

Procesy produkcyjne w przedsiębiorstwach przemysłowych różnią się znacznie od siebie i ich klasyfikację można przeprowadzać z różnych punktów widzenia. Najbardziej ogólny podział wyodrębnia następujące procesy produkcji (rys. 16):

•    wydobywczy, polegający na oddzieleniu od złoża i wydobywaniu surowców, np. w kopalniach węgla, siarki, rudy. soli, przy wydobywaniu ropy naftowej;

•    przetwórczy, występujący w pozostałych przedsiębiorstwach przemysłowych i polegający na przetwarzaniu surowców, materiałów lub półwyrobów w gotowe wyroby.

Uff Ogólny podział procesów produkcji

Proces produkcji jest podstawowym działaniem przedsiębiorstwa przemysłowego. W procesie tym pracownicy, oddziałując za pomocą maszyn, urządzeń i narzędzi na surowce i materiały, wytwarzają wyroby, które są sprzedawane na rynku.

Proces produkcji składa się z procesu technologicznego i procesów pomocniczych. Proces technologiczny jest podstawowym elementem procesu produkcyjnego, w trakcie którego występuje zmiana formy, właściwości chemicznych i fizycznych przerabianego materiału lub surowca. Procesy pomocnicze obejmują takie czynności związane z procesem technologicznym, jak: przygotowanie, transport, kontrola jakości, magazynowanie.

Przykład, w zakładzie przemysłu odzieżowego do procesu technologicznego _zaliczJ1

się na przykład przykrojenie tkaniny, szycie ubrań, wykończenie ubrań, prasowanie. Przy-

I HRSfe tkaniny do cięcia przez ułożenie w wantwy. import tkaniny do wancwiika.

^H^cbowywamc tkaniny na stanowisku pracy oraztaarotajdDŚb pjumgo MI wieżą natomiast do procesów pomocniczych.

Przykład. W hucie żelaza procesem tedmołogjcaym jot topielic feifi w pieca mar-tenowskim i jej odlewanie do wlewnic, a przewóz /lotno do pieca, składowanie wlewków i ich transport są zaliczone do procesów pomocniczych.

Procesy technologiczne dzieli się na procesy pracy i procesy naturalne (rys. 17). Procesy pracy to procesy technologiczne, których istotą jest oddziaływanie człowieka na surowce i materiały za pomocą narzędzi, maszyn lub przez stworzenie odpowiednich warunków w celu uzyskania wyrobu gotowego.

Rys, 1?. Podział procesów tcchnołogicznydi

Proces) naturalne odbywają się bez udziału lub z minimalnym udziałem człowieka i przebiegną w warunkach naturalnych, np. klimatycznych. Procesy naturalne obejmują zazwyczaj tylko pewne odcinki procesu produkcji, następuje więc wząjW ne przeplatanie się procesów pracy z procesami naturalnymi.

Przykład. Przykładami procesów naturalnych mogą być: suszenie drewna na wolnym powietrzu, proces fermentacji w produkcji piwa. sezonowanie odlewów.

Podstawą organizacji procesu technologicznego jest jego podział na elementy składowe. Proces technologiczny można na ogół podzielić na fazy technologiczne, różniące się między sobą metodami pracy, zastosowaniem odmiennych maszyn i urządzeń, a nawet organizacją produkcji. Istnieją procesy z jedną tylko (mą technologiczną, np. produkcja tarcicy.

Fazy technologiczne można z kolei podzielić na operacje, które charakteryzują się tym, że są zwykłe wykonywane przez jednego pracownika łub zespół pracowników na jednym stanowisku pracy.

Przykład. W produkcji skrzyń drewnianych odrębnymi operacjami są. przycinanie desek do odpowiednich wymiarów (operacja I). 'kladanie i /bijanie skrzyń (operacją Q) oraz malowanie skrzyń (operacja III).

Często, w celu normowania i organizacji pracy na stanowisku roboczym, dzieli się operacje na mniejsze elementy, zwane zabiegani zabiegi z kolei djdel uęH przejścia, przejścia - na czynności, czynności - na chwyty, chwyty - aa rudę robocze, a ruchy robocze na najmniejszą wymierną część, praktycznie juz aiepo dzielną, czyli ruch) elementarne tmikronehy).