matycznego, może być w niektórych przypadkach zastąpiona siłą mięśni człowieka i mechanizmem ręcznego napędu hamulca. Mechanizm ten, jako dodatkowy do układów hamulcowych, jest instalowany we wszystkich wagonach pasażerskich i pojazdach trakcyjnych oraz w części wagonów towarowych.
Na rysunku 9.6 przedstawiono schemat jednego z możliwych rozwiązań ręcznego napędu hamulca Do podstawowych elementów tego mechanizmu należy korba I, śruba pociągowa 2, dźwignia kątowa 3 i cięgło
Rys. 9.0. Schemat przykładowego mechanizmu ręcznego napędu hamulca
sztywne 4. Połączenie cięgła 4 z dźwignią przekładni siłowej hamulca powinno umożliwiać swobodne uruchamianie przekładni za pomocą siłownika pneumatycznego. Zapewnia to duży luz w połączeniu sworzniowym 5, uzyskany dzięki wydłużonemu otworowi w kształcie pętli we łbie cięgła. Podczas napełniania siłownika sprężonym powietrzem sworzeń z dźwignią przekładni swobodnie przemieszcza się w wykroju tej pętli. Podobnie jest przy cofaniu tłoka siłownika do pozycji wyjściowej.
W przypadku ręcznego napędu siłę docisku elementów par ciernych osiąga się obracając korbę 1 zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Cięgło 4 przez sworzeń dźwigni pociąga przekładnię i przenosi na nią siłę wywieraną na korbę. Obecnie ręczny napęd hamulca spełnia rolę pomocniczą, przede wszystkim jako hamulec postojowy. Stosowany jest również w niezbędnym zakresie przy pracach manewrowych, a w ruchu pociągów — tylko w sytuacjach wyjątkowych.
165