36333 Obraz (3)

Czamara A. i wsp., Siły reakcji podłoża w chodzie w trakcie fizjoterapii

Tab. 4. Wartości współczynnika sił reakcji podłoża składowej pionowej w cncdz:e Tao. 4. Vaiues ofthe ground reaction coefficient. yertical component during gali

Współczynnik sił reakcji podłoża składowej pionowej n=58	Stanie Jednonóż ( mass ciała)	Chód na płaskim podłożu	Średnia prędkość m/s
Pacjenci 10 do 14 tydzień fizjoterapii	1	1,19	1,2
Grupy kontroine bez obrażeń chrząstki stawowej	1	1,21	1,2 | J

peuty ni swa

Z p c

tern.

lentc

warur

dach.

opera

ciążeń

cji tow trzebnf powan daisze obciąż

rcznc

er. u w

cjentów i grup bez obrażeń chrząstki, w odniesieniu do wartości uzyskanych w czasie stania jednonóż. Pomiędzy 10 a 14 tygodniem fizjoterapii stwierdzono przyrost średnich wartości współczynnika z 1 w staniu jednonóż do x=1,19 podczas chodu pacjentów, co oznaczało wzrost badanej cechy średnio o 19% powyżej wartości masy ciała. Grupa kontrolna osób bez obrażeń chrząstki osiągnęła przyrost współczynnika z wartości x =1 w staniu jednonóż do x=1,21 podczas chodu (średnio o 21% powyżej masy ciała). Wartości były zbliżone pomiędzy badanymi grupami i nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie.

DYSKUSJA

W pracy dokonano oceny maksymalnych sił (N) reakcji podłoża składowej pionowej w chodzie po płaskim podłożu, w odniesieniu do stania jednonóż.

Wartość badanej siły w staniu jednonóż. po przeliczeniu niutonów na kilogramy, odpowiada wartości masy ciała indywidualnie dla każdego badanego. Grupy osób bez obrażeń chrząstki, osiągnęły w chodzie podczas fazy podporu średnie obciążenie około 1,21 masy ciała. W grupach tych stwierdzono nieistotną asymetrię sił reakcji podłoża poniżej 5% pomiędzy lewą a prawą kończyną. W grupach pacjentek i pacjentów przywrócono chód indywidualnie pomiędzy 10 a 14 tygodniem postępowania fizjoterapeutycznego. Pacjentki i pacjenci osiągnęli podczas chodu obciążenie kończyn operowanych i tych bez obrażeń chrząstki średnio 1,19 masy ciała. Wyniki osiągnięte w kończynach operowanych były zbliżone do osób, które nie były operowane.

W grupach osób operowanych stwierdzono także nieistotną asymetrię poniżej 5%. Wyniki nasze potwierdzają wyniki badań Staccff, który przyjął za.normę wartość 7% asymetrii sił reakcji podłoża składowej pionowej pomiędzy prawymi i lewymi kończynami dolnymi u osób bez obrażeń [11],

Maksymalne wartości sił reakcji podłoża występowały częściej w fazie odepchnięcia (propulsji), ale występowały także w fazie kontaktu pięty z podłożem (kontaktu początkowego). Na udział kontaktu początkowego lub odepchnięcia podczas chodu w osiągnięciu maksymalnych wartości sił reakcji podłoża mają_ wpływ osobnicze cechy człowieka. Należą do nich koordynacja ruchu, a także technika chodu oraz chwilowe zmiany prędkości chodu. Taką interpreiację 'wyników potwierdzają inni autorzy [16.17],

W grupach po operacjach chrząstki stawowej osiągnięto wartości sił reakcji podłoża zbliżone do grup kontrolnych pod koniec II etapu własnego postępowania fizjoterapeutycznego. W tym czasie zwracano uwagę na naukę prawidłowych faz chodu. Pod koniec tego etapu pacjenci ćwiczyli nacisk kończyną operowaną z kontrolowanym obciążeniem 1,3, a następnie 1,5 masy ciała na platformach tenso-meirycznych pod warunkiem braku bólu i wysięku. Stosowano ćwiczenia stymulujące biologiczne sprzężenie zwrotne, co kształtowało propriocepcję i złożone czynności odruchowe pacjentów. Wykonywano ćwiczenia z przyrządami i przyborami dającymi chwiejne podłoże jak materace, trampoliny, step testy i ergometry. Uczono chodu na twardym, następnie chwiejnym podłożu. Zwracano uwagę na naukę, a potem doskonalenie prawidłowych faz chodu [18], Przeprowadzone postępowanie fizjoterapeutyczne pozwoliło na adaptację chrząstki do obciążeń i koordynację ruchu pacjentów, potrzebnych do wykonania chodu po płaskim podłożu.

Nasze wyniki potwierdzają zalecenia Trzaski, który podaje, że pełnego obciążenia kończyny po operacjach powierzchni nośnej chrząstki nie naieży rozpoczynać wcześniej jak pomiędzy drugim a trzecim miesiącem po operacji [19]. Przywrócenie chodu nie może zakończyć monitorowania jego prędkości, czy też stopniowania wielkości jego dystansu. Kontrola obciążeń może zmniejszyć ryzyko zbyt intensywnej fizjoterapii [20]. Niezależnie od przywrócenia chodu pacjentowi należy uświadomić, że w tym czasie operowana tkanka nie zakończyła pełnej przebudowy, co potwierdzają wyniki badań [21,22,23], Aby uniknąć przeciążeń, bólu, wysięku kolana potrzebne jest monitorowanie dystansu chodu, jego intensywności i przerw wypoczynkowych. Ważne jest podłoże. Inna jest tolerancja obciążeń na bieżni ruchomej o elastycznym podłożu, a inne są wartości obciążenia na jednostkę powierzchni chrząstki w chodzie po nierównej kostce granitowej. Trzeba zwracać uwagę na czynności życia codziennego pacjenta, jak długotrwałe siedzenie za biurkiem, jazda samochodem, czy też noszenie ciężkich zaKU-pów. W tym okresie pacjent porusza się swobodnie w otoczeniu i najczęściej podejmuje prace zawodową, a także umiarkowaną aktywność rekreacyjną, bez kontroli fizjotera

siępov

przeor

peutyc

PlŚI\

1.    De

2.    Bo

3.    Pe

4.    De rat

5.    Isf po

6.    Nc po

/ Ja Fi:

8.    Fr

9.    Ot ha

10.    Er

11.    Si ag

12.    Ói

13.    St

14.    W

15.    Nć

13. Bc

pc

17. D\

13. C;

19.    Tr

20.    Tr

21.    Ki dć

22.    Ki cf 11

23.    Ki ut

24.    C P⁽

296