Większa część książki zawiera przykłady posługiwania się zdarzeniami krytycznymi. Zdarzeniami krytycznymi można się posługiwać dwojako. Po pierwsze, dzięki nim coraz lepiej poznajemy istotę profesjonalnego osądu i coraz lepiej nad nim panujemy, a tym samym coraz lepiej władamy naszym pedagogicznym warsztatem. Po drugie, zdarzenia krytyczne pomagają ukierunkować badania metodyczne. Niestety, nie sposób podjąć w tym miejscu tę drugą sprawę, chociaż dla obu celów konstruujemy zdarzenia krytyczne tak samo.
W tym rozdziałe skupię się na istocie zdarzeń krytycznych, zwłaszcza na diagnozie, gdyż ona może stać się swoistą metodą ukierunkowania pracy nauczyciela w klasie. Interpretacja jest istotna dlatego, że działamy stosownie do tego, co naszym zdaniem dane rzeczy znaczą.
Termin zdarzenie krytyczne historycznie oznaczał jakieś wydarzenie lub sytuację, która stała się znaczącym punktem zwrotnym w losach osoby, instytucji, na przykład partii politycznej, lub w jakimś procesie społecznym, jak uprzemysłowienie, wojna, negocjacje. Ponieważ są to wydarzenia na wielką skalę, w życiu nauczyciela pojawiają się nader rzadko, trudno byłoby więc na nich tylko oprzeć dokumentację studiów nad pracą nauczyciela, zwłaszcza prowadzonych właśnie badan metodycznych. Jednak występują i takie o ogromnym znaczeniu wydarzenia (na przykład zdarzenie 53. Oplucie i zdarzenie 49. Praca domowa), przynoszące poważne konsekwencje, a tym samym zasługujące na włączenie do dokumentacji zdarzeń krytycznych i uczynienie przedmiotem profesjonalnej refleksji \
W ogromnej większości zdarzenia krytyczne nie są ani tak dramatyczne, ani oczywiste. Są raczej bezpośrednim sprawozdaniem z całkiem zwyczajnych
i
Zdarzeniami krytycznymi tego rodzaju zajmuje się Woods 1992; 1993.