41009 Strona097

minięciem azotanu strontowego, o którym była już mowa w rozdziale II.

Wszystkie wymienione tu sole są trudne rozpuszczalne w wodzie.

W tablicy 62 podano kilka przykładów mas ogni czerwonych.

/

Masy ogni czerwonych

Tablica 62

Składniki		Zai	wartość	skład i	lików w%
	1	2	3	4	5	6	7
Chloran potasowy	60	57	60	54	25	—	—
Azolan strontowy	—	—	—	36	66	57	52
Węglan strontowy	25	25	—	—	—	—	—
Szczawian stron Łowy	—	—	25	—	—	—	—
Magnez	—	—	--	—		23	20
Iditol	15	—	15	—	—	—
Szelak	—	18	—	10	9		—
Polichlorek winylu	—	—	—	--	—	20	15
Monostyren	—	—	—	—		—	13

Masy od 1 do 3 dają płomień o czystości barwy 80—90%. Czystość barwy płomienia masy 5 jest bardzo mała. Gwiazdki z masy 6 o średnicy 22 mm dają przy paleniu światłość około 10 000 kandeli. W masie 7 znajduje się nienasycony węglowodór — monostyren, który może polimeryzować i twardnieć (wobec katalizatora — chlorku cynowego).

Korzystne jest zestawienie mas ogni czerwonych o ujemnym bilansie tlenowym, gdyż atmosfera redukująca utrudniająca utlenienie SrCl do SrO sprzyja uzyskaniu czyslej barwy płomienia.

Obecność nadmiaru chloru w płomieniu przesuwa równowagę reakcji w lewo:

2 SrCl + O, ^ 2 SrO -|- CL,

I tym samym wzmacnia barwę czerwoną płomienia.

Do mas ogni czerwonych można wprowadzać związki chloroor-guniczne (polichlorek winylu, sześciochlorobenzen i inne). W tym przypadku chlorany można całkowicie zastąpić innymi utleniaczami i znacznie w ten sposób zmniejszyć wrażliwość mas na liodźce mechaniczne.

Związki chloroorganiczne powinny zawierać maksymalną ilość chloru (co najmniej 50°/o), powinny również być nielotne i nie-hlgroskopijne.

Związki wapnia nadają płomieniowi 01 unżowoczei woną, niecki rakterystyczną barwę (patrz widmo CaCI_J( rys 40) I nie mogą być wykorzystywane w masach ogni czerwonych

§ 6. MASY OGNI ZIELONYCH

Zielony płomień praktycznie uzyskuje się przez wprowadzenie do składu mas związków baru.

Promieniowanie baru nie może być tutaj wykorzystane, gdyż bar (patrz rys. 39) daje szereg linii w różnych częściach widma (666, 611, 597, 554, 455, 429 mu i inne); z linii tych najbardziej intensywne i stałe są żółtozielona 554 mu i niebieska 455 m,u.

Tlenek barowy, związek trudno lotny i o wysokiej temperaturze wrzenia, daje szerokie rozmyte pasma w żółtej i zielonej części widma oraz słabą grupę pasm w niebieskiej części widma. Przy wprowadzeniu BaO do płomienia uzyskuje się kolor żółtozielony. Identyczne widmo daje Ba(NO_:,).,.

Chlorek barowy dysocjuje w płomieniu na monoehlorek i wolny chlor:

2 BaCU ^ 2 BaCl I CU

Pierwszy raz BaCl otrzymano w 1924 r. przy ogrzewaniu mieszaniny BaCL i Ba w temperaturze 1050 C w atmosferze argonu. Promieniowanie BaCl składa się z licznych pasm w zielonej części widma (rys. 41).

Chlorek barowy BaCL topi się w temperaturze 960 C, wrze (wyliczono przez ekstrapolację) w temperaturze 1635 O W płomieniu utleniającym może przebiegać reakcja rozkładu chlorku barowego połączona z tworzeniem tlenku barowego:

2 BaCl₂ ^ 2 BaCl + Cl,,

2 BaCl + O, ^ 2 BaO + Cl, .

Reakcja ta prowadzi do znacznego osłabienia zielonego światła płomienia.

Chloran barowy daje w płomieniu widmo identyczne z widmem chlorku barowego.

Fluorek barowy podczas ogrzewania dysocjuje odszczepiając fluor:

2 BaFo ^ 2 BaF + F-,.

Monofluorek baru daje szereg pasm w zielonej (od 494 do 505 me) i czerwonej części widma; ostatnia cecha wyklucza możliwość jego stosowania w masach ogni zielonych.

197