43128 skanowanie0011

ingerencja taka 'wydaje się pożądana i w pełni uzasadniona. Tolerancja bywa niekiedy również Utożsamiana ż,^wywieraniem przymusu" przez państwo M śwyćh obywateli.

Odpowiedzialność

Zdaniem Romana Ingardena ż ódpóWiedżiałnóśeią maffl? dó czynienia w Czterech różnych sytuacjach mianowicie gdy:

Ł Ktoś ponosi Odpowiedzialność źa coś albo, inaczej mówiąc, jest za ćóś odpowiedzialny,

2.Ktoś pódejinUje odpowiedzialność za ćóś.

3 .Ktoś jest za coś pociągany do odpowiedzbŁbiosch 4.Kt0s działa Odpowiedzialnie.

Używając słowa „odpowiedzialność”* rozumie się przez nie na ogół bądź to pónóśźenie OdpOwiedziałnóśei, podejmowanie Odpowiedzialnośći, pociąganie dó odpowiedzialności łub działanie odpowiedzialne, Sąto cztery podstawowe sposób) różuihiema OdpOWiedżiałitdśeŁ Zgodnie z ujęciem odjrowiedziałnośei jako wartości moralnej można ją traktować jako „relację działającego podmiotu do swych własnych, wółnych i świadomych Czynów, polegającą na tym, że ponosi On związane ż tymi czynami konsekwencje". Zakłada się, że podstawowym warunkiem zasługiwania na miano człowieka ódpówiedźiałńegd jest wykonywanie przez niego jakiegoś Czynu w sposób świadomy i dobrowolny* csyii w stanie pełnej poczytalności i bez wymuszania na nim takiego postępowania. Przez odpowiedzialność moralną rozumie się na Ogól świadome i dobrowolne podejmowanie czy nów, zgodnych z zasadami i normami moralnym- pfź\ czy; niespełnienie tych czynów pociąga źa sobą sankcje W postaci np. wyrzutów sumienia* poczucia wstydu, przeżywania wobec siebie głębokiego rozżalenia i rozgoryczenia,

Wolność

Wolność stanowi warunek konieczny wśźeMegó działania ó Charakteru inOfałnym. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż me sposób byłoby przypisać komuś znamiona ałtmiźinu, tolerancji lub ódpo wiedziałiióści, gdyby nie był on naprawdę wółny W podejmowaniu decyzji i w swym postępowaniu. Wolność jest — według Leszka

Wyróżnionego". Z pedagogicznego punktu widzenia rozróżnia się dwie odmiany wolności: „wolności od czegoś" i „wolności do czegoś, „Wolność do czegoś” jest świadectwem brania pełnej ódpówiedziałnOśći 2a swe postępowanie i kierowanie nim. zgodnie z poczuciem powinności moralnej, „Wolność od czegoś” może niekiedy sugerować mekóńtrołó waną niczym swobodę łącznie że śprżemewłeiżaniem się wartóśćióin podstawowym.

Sprawiedliwość

wyraża się w postawie Człowieka, polegającej ,.na gOtówóśći Oddawania każdemu tego, co mu się nałeśy”* czy — byczej mówiąc na traktowa"^®! każdego zgodnie z jego Uprawnieniami (zasługami). Sprawiedliwość to także przestrzeganie prawa. W takim jej rozumieniu mówi się* iż . .człowiek sprawiedliwy to człowiek prawy, obiektywny W Ocenach siebie i innych". O Człowieku sprawiedliwym mówi się wtedy, gdy pragnie się podkreślić moralną wartość jego zachowali czy postaw łub gdy usiłuje się przypisać mu wyjątkową moralną doskonałość. Jednak „nie o każdym czynie