45498 IMGY29 (2)

158 Z. KRASIŃSKI: IRYDION

IRYDION. Gdzie?

MASYNISSA. Do brzegów jeziora, do chłodu jaskini, pod liścia winne i bluszczane wieńce — kędy ni zorzy, ni gwiazd nie masz, ni głosów, ni bólu, ni marzeń. Tam spoczywać będziesz, aż wnijdziesz do królestwa mego!⁵³

IRYDION. Idźmy! Mnie Rzym, tobie duszę moją!

⁵³ Masynissa, jako przeciwnik Boga, trawestuje w tym miejscu ustęp Ewangelii o królestwie niebieskim.

DOKOŃCZENIE

0 myśli moja, ty przetrwałaś wieki! Ty senną byłaś w dniu Alaryka i w dniu wielkiego Attyli^{1 2} — ni brzęk korony cesarskiej o twarde czoło Karla¹, ni Rienzi³, trybun ludu, nie obudził ciebie! i święte pany Watykanu⁴ jeden po drugim przesunęli się przed tobą jak cienie przed cieniem! Ale dzisiaj ty powstaniesz, o myśli moja!

Dzisiaj w Kampanii Rzymskiej słońce wrzało nad pustynią i posępnie teraz u brzegów pustyni zachodzi. Nad piołunem piasków, nad sitowiem bagnisk, nad samotnymi sosnami wzgórzów, nad cyprysami dolin już kołują cienie. Gwiazda wieczorna, dawnych ludzi bogini, żałobnie się wznosi i z nią kilka łez rosy tu i ówdzie pada. Tylko na morzu jeszcze w krwawych połyskach gra kipiąca piana.

W powietrzu skwar i milczenie — chmury żadnej, żadnego powiewu, a głębie się wzruszyły i pełnymi bałwany, piersią purpurową jęknęły ku niebu. Ten, który zamieszkał w otchłani, ten, który obiecał, stanął na wirach fal i stopą

1

Alaryk, król Wizygotów, spustoszywszy najbogatsze europejskie kraje imperium rzymskiego, zdobył Rzym w 410 r.; Attyla, król Hunów, najeżdżał i niszczył różne prowincje państwa rzymskiego, w 452 r. napadł Italię.

2

* Mowa o koronacji Karola Wielkiego, króla Franków, na cesarza w Rzymie w 800 r.

3

⁸ Cola Rienzi — twórca ludowej republiki w Rzymie w XIV w.

4

święte pany Watykanu — papieże.