47234 logistyka zaopatrzenia7

Rozdział 4

Systemy dostaw oparte na koncepcji just in time

4.1. Podstawy zarządzania zapasami w sferze zaopatrzenia

Zarządzanie zapasami stanowi istotny element strategii firmy, szczególnie wtedy, gdy w polityce firmy akcentuje się elementy marketingowo-logis-tyczne. Ogólnie głównym celem utrzymania zapasów jest spełnienie wymagań klientów odnośnie do asortymentu, wielkości i terminów dostaw. Osiąganiu tego celu powinny towarzyszyć:

-    racjonalne wykorzystanie zdolności produkcyjnych,

—    minimalizacja kosztów zapasów⁷⁸.

Na dobór metody zarządzania zapasami bezpośredni wpływ ma rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej, która może mieć charakter produkcyjny, usługowy lub handlowy. W działalności produkcyjnej problemy zarządzania zapasami skupiają się na materiałach (są to surowce, materiały podstawowe

J

i pomocnicze, półfabrykaty obcej produkcji, paliwo, części zamienne, opakowania i odpady) oraz na produkcji niezakończonej, w skład której wchodzą produkcja w toku oraz półfabrykaty własnej produkcji, a także na wyrobach gotowych. W tab. 7 przedstawiono zakres decyzji dotyczących zapasów w zależności od funkcji i rodzaju zapasu w działalności produkcyjnej⁷⁹. Są to decyzje:

■r logistyczne,

-    w zakresie produkt/proces,

-    dotyczące akceptowanego poziomu tyzyka,

-    określające efektywność gospodarowania,

-    w zakresie kontroli produkcji.

Podejmowanie decyzji w wymienionych zakresach umożliwia określenie poziomu zapasów magazynowych⁸⁰.

⁷¹ Kompendium wiedzy o logistyce. Op. cit., s. 61-62.

¹⁹ Z. Martyniak: Nowoczesne metody zarządzania produkcją. AGH, Kraków 1996, s. 287-288. ° P. Cyńik: Przegląd metod sterowania zapasami. „Logistyka” 2003, nr 1.

Zakres decyzji dotyczących zakupów

Funkcje zapasów

Rodzaje zapasów

Materiały

Produkcja

niezakończona

Wyroby gotowe

Decyzje logistyczne		BMHB
Przepływy Wybór dostawcy	Rozmieszczenie	Projektowanie ka- I
i rodzaju transportu	zapasów na składach międzyoperacynych, braki i odpady	1
| Decyzje w zakresie produkt/proces
Rotacja Wielkość zamówię-	Wielkość partii pro-	Wielkość partii wy-
nia i cykle dostaw	dukcyjnych i termi- syłkowych, realiza-ny ich uruchomienia, cja zamówień (reorganizacja cyklu tychmiastowa, odro-
	produkcyjnego	czore)

Decyzje dotyczące akceptowanego poziomu ryzyka Bufor    Zmienność przyszłe- Poziom obciążenia

go zapotrzebowania maszyn i wykorzys-i przyszłej podaży tania zdolności pro-

Poziom zaspokojenia potrzeb klienta

i Decyzje określające efektywność gospodarowania
Dochód	Poziom cen zaopatrzeniowych i kosztów transportu	Wydajność, koszty produkcji (koszty nadgodzin, koszty bezczynności)	Likwidacja zapasów 1 i utrata lojalności klienta, utrzymywa- 1 nie zapasów i koszty! z tym związane
; Decyzje w	zakresie kontroli produkcji
Rynek	Siła przetargowa dostawców	W ymuszna/niewymuszona kolejność operacji produkcyjnych	Siła przetargowa nabywców

Źródło: Z. Martyniak: Nowoczesne metody zarządzania produkcją. AGH, Kraków 1996 s 287--288.

71