47266 P4290150

w temat związków Mieli tewicza z Andrzejem TtwiiiMiun, a nic mc m opracowań dotyczących poszukiwań religijnych Mickiewicz*, kowtąktów z polskim duchowieństwem. Ksiązlu Krzysztofa Rutkr/wskiego jnt dużym uproszczeniem i wywołuje niepotrzebną sensację*⁷. Następna sprawa do tyczy styku żyda politycznego i życia religijnego. Ciągle brakuje monografii polskiego ruchu ultra montańskiego. Wydano monografię prof. Szlachty¹* poświęconą myśli politycznej, ale nie ma monografii o działaniach ultramontanów w trzech zaborach. Ostatnia kwestia, na którą chciałbym zwrócić uwagę, to stosunek papiestwa do sprawy polskiej. Na tę problematyką patrzy się przez pryzmat wydanych przed ii wojną światową prac ks. praf. Żywczyńskiego¹⁹ czy książek ks. dr. Lisa²⁰, ks. dr. Kani dotyczących²¹ powstania styczniowego. I tutaj też jest wiele niedostatków. Papiestwo interesowało się nie tylko powstaniami, ale całym życiem narodu połsk tego, W archiwum watykańskim znajdują się relacje nuncjusza wiedeńskiego, nuncjusza paryskiego czy nuncjusza Lucerny, które mówią wiele o stosunku władz Kościoła katolickiego, hierarchii kościelnej do spraw polskich.

MARTYNA DESZCZYŃSKA

tUiwrfrtet

ląmdMki

Widzę, że ta odrębna kwestia stała się właściwie tematem przewodnim. Amerykanin:z Uniwersytetu wOklahomie, ChrisKorten, doktorant zOksfordu, interesuje się stosunkiem papiestwa do sprawy polskiej w XIX w., a Marteo Pic-óa z Wenecji - rusyfikacją w Królestwie Polskim w drugiej połowie stulecia.

Chciałabym poruszyć sprawę może nie tyle religijności, co bardziej gospodarki W opracowaniach historii gospodarczej XIX w. właściwie nie poruszano problemu ptzeduwłaszczeniowęj sekularyzacji własnośd koś-riolnej na ziemiach polskich. Jest to największa zmiana własnościowa w dziejach Kościoła Katolickiego jako posiadacza ziemskiego w tym stuleciu, która nie ma całościowej syntezy, opisana jest tylko we fragmentach. Istniejące drukowane źródła do tej problematyki są fragmentaryczne (nun. Ignacego Boręjki-Chodźki Diecezja mińska). Chciałabym postulować spojrzenie na historię religijności i Kościoła w szerszym kontekście badań, a nie tylko ograniczanie się do historii Jcapliczkowej”. Historiografia

17 Ł RadawiSa, Sm Ha Adama albo kacertt i kapłani. Studium w czternastu odsłonach o spora jmmwydwttańców z łowiańaykami, Wanzawa 1994.

UI Szlłctw. lad - KoiaM - Narryd, Kraków 1996.

Ś H. ŹfwczyiMu, Genem i następstwa encykliki •Cum Primum- t9Vl J832 r. Watykan i spra-sra ■/> tka w latach 1330-1837, Wantowa 1935.

Has IX a Polska w dobie powstania styczniowego, Lublin 1996.    __

$ £■**®®- Pius IX a wo/na partyzancka Polaków z Rosja: powstanie styczniowe (1863-1864),    45

Kidów2090.