51614 Obraz0004

Zrozumieć Unią Europejską

2,2,. Agenda 2007

Dyskusja wokół Agendy 2007. Rozwój regionalny — oprócz narodowych polityk regionalnych - w wysokim stopniu zdeterminuje nowa polityka spójności UE, obejmująca 25 państw członkowskich. Formułowanie zasad, celów i priorytetów tej polityki nie jest proste. Punktem wyjścia dla Agendy 2007 są kolejne „Sprawozdania o Spójności Gospodarczo-Społecznej” (jzw. Raporty Kohezyjnej oceniające rozwój gospodarczo-społeczny. Unii Europejskiej piętnastu członków fUE-15) oraz ‘zawierające wnioski i zalecęnia do dalszych działań.

Ostatni (drugi) Raport Kohezyjny został opublikowany w styczniu 2003 r. Zawiera on następujące części: Stan obecny i perspektywy; Stan debat nad przyszłością Polityki Spójności; Przygotowania do rozszerzenia i lata 2004-2006; Przyszły terminarz.

Trzeci Raport Kohezyjny, zgodnie z terminarzem, powinien zostać przyjęty w ostatnim kwartale 2003 r. i przedstawiać konkretne propozycje dotyczące przyszłości polityki spójności UE. Rozbieżności poglądów prezentowanych w publicznych wystąpieniach polityków, jak i podczas nieformalnych dyskusji ekspertów oraz urzędników Komisji Europejskiej wskazują, że termin nie zostanie dotrzymany i sfonnułowanie przyszłej polityki spójności UE, a więc i nowej Agendy 2007 poprzedzi długi proces: studyjny i negocjacyjny. .    ■

W odniesieniu do stanu na 2001 r. oraz perspektyw UE w Drugim Raporcie Kohezyjnym główne wnioski i tendencje sformułowano następująco:⁴³ spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego A Unia Europejska doświadczyła w 2001 r. znacznego spowolnienia Wzrostu gospodarczego: PKB w UE-15 wzrósł tylko

0    1,5%, w stosunku do 3,5% w roku 2000. Można spodziewać się, że powolne tempo wzrostu gospodarczego będzie miało szczególnie negatywny Wpływ na najbiedniejsze regiony Unii.

Państwa objęte Funduszem Spójności - z wyjątkiem Grecji - nadal zmniejszały różnice między nimi a pozostałymi państwami Unii. Irlandia zanotowała stały wzrost gospodarczy i jej PKB na mieszkańca wyrażony w parytecie siły nabywczej osiągnął w 2001 r. 118% średniej Wspólnoty (w stosunku do 115% w:2000r.

1    jedynie 64% W roku 1988). Różnice regionalne wewnątrz krajów członkowskich w 2000 r. nadal się zwiększały _L Jednakże w wyniku- zmniejszenia się różnic między lóajami członkowskimi ogólne nierówności między regionami UE-15 pozostały praktycznie niezmienne między 1995 a 2000 rokiem, W regionach Celu 1 w roku 2000 dochód na mieszkańca kształtował się nieco powyżej 71% średniej Wspólnoty. Efekt wyrównywania poziomów najlepiej ilustruje pięciolecie 1995-2000. Różnica w dochodach zmalała o 1,5 punktu procentowego,, od roku 1989 zaś

⁴³ Drugie Sprawozdanie o Spójności Gospodarczo-Społecznej (styczeń 2003). Jedność Europy, solidarność narodów, różnorodność regionów. Streszczenie i wnioski z dokumentu COM (2003) 34, Buropean Commission Directoriate - General for Regionał Policy, Bruksela, styczeń 2003, s. 3-5 (polska wersja językowa).

•w-regionach. Celu 1 zmniejszyła się o 2 punkty procentowe. Świadczy to

0    skuteczności funduszy strukturalnych w dłuższym okresie.

UE-25 będzie składać się z trzech grup państw: osiem najbiedniejszych krajów Członkowskich (z PKB na mieszkańca równym 42% średniej Wspólnoty); grupa pośrednia (Hiszpania, Cypr, Portugalia, Słowenia, Grecja) z PKB na mieszkańca pomiędzy ,71% a 92% średniej Wspólnoty; grupa tworzona przez pozostałe kraje członkowskie, w której średni PKB na mieszkańca wynosi 115% średniej Wspólnoty.

Powiększenie tńerpwnośti regionalnych po rozszerzeniu Unii. Po rozszerzeniu Unii różnice między regionami powiększą się. Najnowsze statystyki wskazują, że 48 regionów UE-15 reprezentujących 18% populacji.miało dochód na mieszkańca niższy od 75% średniej Wspólnoty. W U-25 takich regionów będzie 67 i będą one stanowiły 25% populacji. W UE-25 stosunek między 10% regionów najbogatszych a 10% regionów najbiedniejszych będzie wynosił 4,4 (w porównaniu do 2,6 w UE-15).

Zatrudnienie i spójność społeczna. Wpływ spowolnienia- tempa wzrospi gospodarczego na zatrudnienie był mniejszy niż przewidywano. Główne tendencje w zatrudnieniu w Unii są następujące: w roku 2001 wskaźnik wzrostu zatrudnienia był niski i wyniósł 1,3%. Był on najwyższy w Danii, Holandii i w Szwecji, a najniższy we Włoszech i Grecji. Równocześnie wskaźnik bezrobocia wzrósł nieco w pierwszej połowie 2002 r. i osiągnął 7,7%. Był on szczególnie wysoki we Włoszech, w Grecji i w Hiszpanii i dotyczył głównie kobiet i młodzieży; nierówności regionalne w zatrudnieniu zmniejszyły się, choć nadal pozostają istotne: w regionach o najwyższym zatrudnieniu wskaźnik wynosi on średnio 48%. Różnica ta wyrażona wskaźnikiem bezrobocia wynosi 2,3% i 19,7% w zależności od regionu. Między regionami w tych samych krajach członkowskich największa rozpiętość występuje we Francji i we Włoszech. Spójność społeczna nadal powoli wzrasta. Zmniejszyła się różnica między całkowitym dochodem najbogatszych

1    najbiedniejszych regionów, spadła również liczba Europejczyków żyjących poniżej narodowego progu ubóstwa.

W krajach kandydujących: kryzys gospodarczy w 2001 r. negatywnie odbił się na poziomie zatmdnienia. Stmeobmzame wskaźnika zatrudnienia trwa od 5 lat pomimo znacznego wzrostu w sektorze usług. Wskaźnik zatrudnienia pozostaje niższy o 6 punktów od tego samego wskaźnika w UE-15 (jedynie Słowenia i Cypr mają wskaźnik zatrudnienia powyżej średniej Wspólnoty); nierówności regionalne w zatrudnieniu są mniejsze niż w Unii Europejskiej, choć nadal są znaczne. Wskaźnik bezrobocia w 2001 r. wyniósł 13%, W regionach najbardziej dotkniętych bezrobociem sięgnął 24,3%, zaś w regionach najmniej dotkniętych wyniósł 3,6%. W UE-25 nierówności w zatrudnieniu i spójności społecznej pogłębią się. Śjsdni wskaźnik bezrobocia podwyższy.„sig,» podobnie jak procent ludności zatrudnionej w rolnictwie. Zatrudnienie w przemyśle pozostanie niezmienione oraz zmniejszy się znaczenie usług w całkowitym zatrudnieniu"™