521 2

Drogi przypadek niech obraz A' będzie w nieskończoności. lo znaczy wtedy promień w przestrzeni przedmiotowej przecinając oś wyznaczy położenie ogniska

przedmiotowego, co przedstawione wzorem (16.5) po podstawieniu — = 0 i s */

daje zależność (16.7):

ffh    ^(,67)

Często w optyce korzysta się z pojęcia odległo# zredukowana - definiowanego jako długom geometryczna odcinka podzielona przez współczynnik załamania ośrodka. w którym odcinek ten mierzono:

'«d=-    06.8)

n

Obliczając od ległoś zredukowany, ustalamy długość. jaką odcinek ten miałby w próżni (w praktyce w powietrzu). Ze wzorów (16.6) i (16.7) można wnioskować, że układ optyczny, który ma z obu stron ten sam ośrodek. np. soczewka w powietrzu. ma ogniskowe równe co do wartości. Układ optyczny oka ma różne ośrodki przed i za układem, stąd różne ogniskowe. Ogniskowa przedmiotowa / mierzona w powietrzu /a-17 mm. a obrazowa mierzona głównie w ciele szklistym fu -22 mm. bo dla ciała szklistego n 3 IJ. Zauważmy też, na podstawie poznanych wzorów i przedstawionych rycin, że wiązka światła po przejściu przez układ optyczny zostaje tym bardziej skupiona lub rozproszona, im krótsza jest ogniskowa. A więc odwrotność ogniskowej świadczy o tym. jak i w jakim stopniu układ optyczny zmienia zbieżność wiązki światła, czyli jest miarą zdolności skupiającej. Zdolnou tg skupiającą (mocą) D układu optycznego nazywamy odwrotność jego ogniskowej obrazowej i mierzymy ją w dioptriach (dptr):

I dioptria ■ —    (16.9)

/ ^m

Dlaczego obrazowej? Ponieważ ważne jest. czy ogniskowa jest dodatnia, czy ujemna. Układ o ujemnej zdolności skupiającej - ujemnie skupia, czyli rozprasza Stosowanie pojęcia zdolności skupiającej jest bardzo wy godne w optyce fizjologicznej. bo przecież korekcja wad wzroku polega na uzupełnianiu lub ujmowaniu zdolności skupiającej.

Znamy już zdolność skupiającą powierzchni załamującej, a więc i jej ogniskową. a gdzie są płaszczyzny główne? Uważny czytelnik stwierdzi, że po pierwsze jest to układ cienki, a więc nic potrzeba wprowadzać pojęcia płaszczyzn głównych, lub lepiej, że płaszczyzny te pokrywają się i są styczne do powierzchni żałumująccj. Po drugie bard/o dobrze będzie, gdy doda się i potrafi uzasadnić, że definicje płaszczyzn głównych, tak jak wzory poznane dotychczas, odnoszą się do obszaru przy-osiowego.

521