60989 Struktura klasowo warstwowa

118 DANIEL. MARKOWSKI

być J...J przedmiotem empirycznej weryfikacji Jeśli bowiem zdefiniować len okres jako konflikt dwóch ugrupowań interesów, to wówczas należałoby przyjąć. ze istotą interesów pracowniczych i obywatelskich była integracja w dążeniu do uzyskania kontroli nad grupami sprawującymi monopol władzy ekonomicznej i społeczno-politycznej, zaś istotą interesów elity władzy i grup społecznych stanowiących jej bezpośrednie zaplecze było zachowanie owego monopolu i dążenie do nicpoddawania się skutecznej kontroh społecznej. W takim ujęciu cechy klasowe konfliktu traktować by jednak należało jako zjawisko przejściowe, pozbawione atrybutów strukturalnej trwałości”. Pogląd, że konflikt społeczny nr/ grywał się na linii . „my” - ..oni”, w zależności od stopnia dostępu do dób: społeczno-ekonomicznych, rozwijał również A. Rychard^J\

Nic przesądzając o trafności drugiego czy trzeciego stanowiska, trzeba jednak stwierdzić, że zmianę snołcczna w Polsce po roku 1989 trudno byłoby wytłumaczyć, nic wnikając w przeobrażenia struktury społeczne;

Społeczne- objawy zmian) ustrojowej transformujące strukturę klasowo-warsrwową

Polityczna zmiana ustrojowa o wielorakich konsekwencjach gospodarczych, kulturowych, międzynarodowych, szeroko analizowanych w literaturze fachowej i publicystyce przyniosła wiele całkiem nowych faktów społecznych, które rzutują w konsekwencji na zmieniający się obraz struktury klasowo-warstwowej polskiego społeczeństwa iat dziewięćdziesiątych. Można do nich zaliczyć:

1)    postępującą polaryzację grup Społeczno-zawodowych określanych też mianem inteligencji;

2)    relatywną pauperyzację ludności wiejskiej, a zwłaszcza robotników rolnych z byłych PGR-ów i rodzin chłopów-robotników, pozbawionych pracy;

3)    objęcie bezrobociem niemal wszystkich kategorii zawodowych, a w szczególności robotników' o niskich kwalifikacjach i młodzieży;

4)    pojawienie się nowych clii majątkowych, które swe bogactwo uzyskały drogami legalnymi - półlegalnymi, a nawet nielegalnymi;

5)    spotęgowanie sic przejawów tzw. patologii społecznej, a więc przestępczości. narkomanii, alkoholizmu, samobójstw, prostytucji i tzw. „szarej gospodarki” (nielegalna i nicopodatkowana działalność gospodarcza);

6)    pojawienie się strefy autentycznej nędzy, obejmującej częśc emerytów: rencistów. część bezrobotnych, którzy utracili prawo do zasiłku.i część ludzi społecznic niedostosowanych, nic umiejących „sprawy brać we własne ręce";

-W. Adamski: Aspiracje-intcrcsy-konjlikt. ..Studia Socjologiczne** 1985. ni 2. s. 36: A. Ry-chard: Wiadzo ; interesy - trzy perspektywy teoretyczne,(w.) Demokracja i gospodarka.Warszawa 1983. W Morawski <rcd.) s. 38-40.