Jelito denirie f 649
(2) Równowaga osmotyczna jest przywracana szybko, w związku z czym płyn w jelicie pozostaje w równowadze osmotycznej (jest izotoniczny) z osoczem.
c. W dwunastnicy w wyniku przejścia miazgi pokarmowej z żołądka powstaje gradient osmotyczny wywołujący reabsorpcję wody do światła jelita.
d. W obrębie jelita czczego i krętego gradient osmotyczny wywołujący reabsorpcję wody jest wytwarzany w wyniku absorpcji chlorku sodu (NaCl).
2. NaCl
a. Reabsorpcja Na* składa się z dwóch etapów.
(1) W pierwszym etapie jony Na* i Cl' są transportowane ze światła jelit do en-terocytów.
(2) Następnie przechodzą one przez błonę podstawno-boczną do płynu śródmiąższowego jelita.
b. Jony Na* wchodzą do enterocytów trzema drogami.
(1) Około 30% jonów Na* wchodzi do komórek w wyniku wspóltransportu Na*-glukoza, Na*-aminokwasy oraz Na*-dwu- lub trójpeptydy.
(2) Około 30% jonów Na* wchodzi do komórek w wyniku elektroobojętnego wspóltransportu Na*-Cl'.
(3) Pozostałe 40% jonów Na* wchodzi do komórek w wyniku biernej dyfuzji zgodnie z gradientem elektrochemicznym.
c. Jony Na* są transportowane z enterocytów poprzez błonę podstawno-boczną za pomocą mechanizmów czynnych wykorzystujących ATP-azę Na*-K*.
d. Jony Cl~ są transportowane biernie zgodnie z gradientem elektrochemicznym wytworzonym przez aktywny transport jonów Na*.
Witaminy i składniki mineralne
1. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E oraz K) wchodzą w skład mice-li tworzonych przez sole żółciowe i są wchłaniane razem z lipidami w proksymalnej części jelit.
2. Witaminy rozpuszczalne w wodzie (C oraz witaminy grupy B: biotyna, kwas foliowy, kwas nikotynowy, B6 [pirydoksyna], B2 [ryboflawina], oraz Bt [tia-mina], są wchłaniane w proksymalnej części jelita cienkiego w wyniku transportu ułatwionego lub transportu czynnego zależnego od Na*.
3. Wchłanianie witaminy B12 jest bardziej skomplikowane niż wchłanianie pozostałych witamin.
a. W żołądku witamina B12 wiąże się ze swoistym białkiem R.
b. Komórki okładzinowe żołądka wytwarzają inne białko, zwane czynnikiem wewnętrznym, wiążącym witaminę Bl2. W żołądku witamina Bl2 pozostaje jednak związana z białkiem R, ponieważ powinowactwo tego białka do witaminy B12 jest większe niż powinowactwo czynnika wewnętrznego.
c. Proteazy trzustkowe w jelicie odłączają witaminę B12 od białka R, co umożliwia jej połączenie z czynnikiem wewnętrznym.
d. Kompleks witamina B12—czynnik wewnętrzny łączy się z receptorem w błonie komórkowej enterocytów krętnicy.
(1) Absorpcja witaminy B12 z kompleksu czynnik wewnętrzny—witamina B— jest możliwa dopiero po połączeniu się tego kompleksu z receptorem.