63683 IMG 82 (8)

298 • Pigmeje według Owidiusza, byt król Cypru - Kinyras.² Imię to nosił także król Tyru, syn Mutto i brat —»Dydony, przyszłej królowej Kartaginy. Zabił on swego szwagra Sycheusa (lub Si-charbasa). pragnąc zagarnąć jego bogactwa. Powszechnie znany jest P. cypryjski, dzięki Bibliotece Apollodora i —» Metamorfozom Owidiusza (ks. X, ww. 243-299). • Jego losy zainteresowały wielu artystów, wśród nich muzyków. Komedia G.B. Shawa Pigmalion (1912, wyst. Wiedeń 1913, wyst. poi. Warszawa 1914) przypomina jedynie symbolicznie imię znanego króla Patrz także Galateja. Pigmeje (gr. pygme - ‘pięść’), plemię kartów, o których Homer wspomina już w —»Iliadzie (ks. III, w. 3). Zamieszkiwali Górny Egipt i Etiopię. Corocznie walczyli z przelatującymi i pożerającymi ich żurawiami. Były różne wersje przyczyn tej wzajemnej wrogości. Najbardziej znana mówi, że u R urodziła się dziewczyna imieniem Ojnoe. Była piękna i dumna, gardziła bogami, w szczególności zaś nie chciała oddawać czci —»Artemidzie ani —» Herze. Gdy poślubiła P. Nikodamasa i urodziła mu syna —>Mopsosa, wszyscy współplemieńcy składali dary rodzicom. Wówczas Hera, pałająca nienawiścią ku młodej matce, przemieniła ją w żurawia. Pod ptasią postacią Ojnoe usiłowała odebrać syna pozostającego wśród R, ci zaś odpędzali ją wrzaskami. Był to początek wzajemnej nienawiści oraz walki żurawi i R Plemię to stało się źródłem natchnienia sztuki egiptyzującej. * P. występują na mozaikach i malowidłach wraz z fauną nilową, bądź to walcząc z ptakami, bądź atakując krokodyle i inne zwierzęta. Mozaika Pigmeje w krainie nad Nilem (II w.) znajduje się w Museo Nazionale w Rzymie. Aktualnie nazwą tą określa się niskorosłe plemię, zamieszkujące Afrykę Równikową (wzrost mężczyzn dochodzi do 1,40 m).

Pittheus, syn -»Pelopsa i —»Hippodamei, król Trojzeny. Był założycielem miasta Trojzena (Argolida), w którym urodził się później —> Tezeusz, syn córki króla, Ajthry. Patrz także Skiron.

Plejady, córki —»Atlasa i —> okeanidy Plejone. Siostry hiad. Siedem —> nimf o imionach: —»Alkyone, Asterope, —> Elektra, Kelajno, —» Maja, —> Merope i —»Tajgete. Gdy siostry dowiedziały się o śmierci hiad, popełniły zbiorowe samobójstwo, —» Zeus zaś umieścił je na niebie w pobliżu —*Oriona jako gwiezdną konstelację. W formie tej ukazywały się w maju, wieszcząc dogodną porę dla żeglugi, o czym wspomina poeta grecki Hezjod (VII w. p.n.e.). Ich

Pluton • 299

nazwę łączy się m.in. z greckim ‘plein’ - ‘żeglować’. Patrz także atlantydy, Dardanos. Niobe.

Plejstenes, występujący w genealogiach Pelopidów i Atrydów, nie posiada ujednoliconego rodowodu. Najczęściej przyjmuje się, że był synem -»Pelopsa i -»Hippodamei, a więc bratem -> Atreusa i Tyestesa. Inne wersje podają, że był synem Atreusa i Kleoli. córki Diasa, poślubionej przez tegoż po osiedleniu się w Makistos. w Tryfilii. Niekiedy za matkę jego uważa się —> Aerope, podczas gdy inni mito-grafowie uważają Aerope za jego żonę. Istnieje też mit, według którego R byt synem Atreusa wychowywanym przez Tyestesa, który chcąc się zemścić na Atreusie, wystał do niego R z poleceniem zabicia go. Stało się jednak inaczej. To P. został zabity przez Atreusa, który zbyt późno zorientował się, że zabił własnego syna. Król Myken, z zemsty, zabił wtedy synów swego brata (sprawcę tych wydarzeń). Następnie przygotował z ich ciał potrawę, którą poczęstował Tyestesa („uczta Tyestesa").

plektron, pałeczka służąca do szarpania strun na instrumentach strunowych, złota lub wykonana z kości słoniowej. Patrz także Erato, Terpsychora.

Pluton (gr. -> Hades), rzymski bóg zmarłych, którego imię stało się przydomkiem władcy Podziemia - Hadesa. Pierwotnie zaświaty, w których przebywały dusze zmarłych (many), nie miały władcy, dopiero od IV w. p.n.e. otrzymały go pod wpływem mitologii greckiej. W Rzymie nazywano greckiego boga, Hadesa, -»Disem lub P. R-Dis miał na Polu Marsowym wspólny ołtarz z -»Persefoną, żoną Hadesa (którą Rzymianie zwali -»Prozerpiną), umieszczony pod ziemią. Tu odbywały się Ludi Saecula-