74
Rys. 3.6. Stal zgrzewna: a) hak odkuty ze stali zgrzew-
nej, b) hak wycięty z blachy walcowanej zgrzewnej; trawiono odczynnikiem Heyna
3.5* Badania makroskopowe spoiny j 3.3.1. Badanie makroskopowe złąoz spawanych
Badania makroskopowe złącz spawanych umożliwiają ujawnienie:
a) błędów kształtu geometrycznego i wymiarów poprzecznych spoiny,
b) wady budowy spoiny (rozlew i nawisy, brak przetopu, podtopienia, wycieki, przyklejenia),
c) nieciągłości metalu, spoiny i złącza: porowatość, zażużlenia, pęknięci a-J
Przykłady typowych wad budowy i błędów kształtu geometrycznego spoiny pokazano na rys. 3*7»
Powodem powstawania tego rodzaju wad jest najczęściej niewłaściwa technika wykonywania spoin. Są one również uzależnione od wielkości i kształtu spawanego przedmiotu, jak również od dostępu
do miejsca spawania. I tak złącze z wyciekiem w grani (rys. 3.7 e) może powstać w wyniku wycieku metalu przez szezellnę powstałą na skutek niedostatecznie dokładnego dopasowanie elementów spawanych. W przypadku wykonywania spoin pachwinowych (rys. 3*7 o) metal ma tendencje do nierównomiernego układania się wskutek naturalnego spływania na płaszozyznę poziomą, a ponadto na ściance pionowej może tworzyć się podtopienie (rys. 3*7
Rys. 3-7. Przykłady typowych wad budowy spoiny i błędów kształtu geometrycznego: a)
złącza o niedostatecznej grubości spoiny, b) złącza o zbyt
fl . Przr for- rTdr.lZl^ ‘LESS
spoiny, d) złącza z brakiem przetopu, e) złącza z wyciekiem w grani, f) złącza zpod-topieniem na brzegach, g) złącza ze spoiną rozlaną, h) złącza z nawisem
mie geometrycznej spoiny, określonej współczynnikiem kształtu, zachodzi niebezpieczeństwo nieprzetopie-nia w grani oraz powstawania podtopień wzdłuż brzegów (rys. 3*7<i,f). Powodem powstawania nieciągłości metali spoiny może być:
a) niewłaściwy skład chemiozny otuliny, nie zapewniający stopiwu należytego odtlenienia i odgazo-wania, niedostateczne wysuszenie otuliny,
b) zbyt wysoka zawartość siarki w stopiwie, zanieczyszczenia siarczkami (szczególnie segregacja siarki spawanego metalu),