66517 Nartowska Różnice indywidualne0048

spontanicznie podejmowanym przez dzieci. U podłoża tego typu zachowania mdgą leżeć różne przyczyny; mogą to być dzieci niezręczne ruchowo, o których już pisaliśmy w tym rozdzialf (s. 89—9Ż)_> lub dzieci z poważnymi zaburzeniami emocjonalnymi, uwarunkowanymi ich sytuacją rodzinną i negatywnymi doświadczeniami społecznymi, a także dzieci niechętnie uczęszczające do przedszkola. Zdarza się na przykład, że dziecko podejmuje aktywność; ruchową, gdy nikt na nie nie patrzy i nikogo nie ma w pobliżu. Również dzieci chorowite, słabe, dzieci z wrodzoną wadą serca unikają ruchu, gdyż szybko męczą się. W ten sposób nieświadomie chronią się. Czasem dzieci lękliwe podejmują aktywność ruchową w obecności określonej osoby, z którą czują się bezpieczne ,itp. Zmniejszona ruchliwość dziecka w wieku przedszkolnym jest czymś tak bardzo nienaturalnym, a nawet niepokojącym, j że wymaga zainteresowania w celu wykrycia przyczyn, szczególnie gdy towarzyszy jej ogólnie obniżony nastrój i skłonność do izolacji. W takich sytuacjach należy skonfrontować zachowanie dziecka w czasie zabaw ruchowych z zachowaniem w innych sytuacjach i skierować do badania lekarskiego. Jak widzimy, dokładna obserwacja dzieci w czasie zabaw ruchowych może nam dostarczyć wielu informacji nie tylko na temat rozwoju ruchowego. Zabawy ruchowe są tak złożonymi czynościami, ae w zależności od ich struktury, celu, przebiegu, składu uczestników, stopnia i rodzaju ingerencji nauczyciela mogą ujawniać się różnorodne cechy i właściwości dziecka. Jednak dla uzyskania pełnego obrazu i zdecydowania, czy mamy do czynienia z zaburzeniami, czy też nie, musimy zbierać różne informacje z innych terenów działalności dziecka.

Analiza wytworów dzieci w wieku przedszkolnym

W zabawowej działalności dziecka poważną rolę pełnią te zabawy, których efektem jest jakiś względnie trwały wytwór. Dziecko,' rozporządzające określonymi przedmiotami lub materiałem, posługując się narzędziami lub bez ich pomocy, tworzy nowy obiekt, rzecz lub układ rzeczy, którego nie było, przekształca więc to, co zastało w momencie rozpoczynania zabawy. Aktywność dziecka ukierunkowana na cel, mniej lub bardziej określony, zbliża się swoim charakterem do pracy, gdyż jest podejmowana pod wpływem

101