66955 IMGD88

135 Barbara Mikołajewska

135 Barbara Mikołajewska

RK o*o listy osób zaproponowane przez Zillera:

U. Lekarz, ojciec, przyjaciel, matka, ty sam. nauczyciel.

III. CX'hrv sportowiec, dobry tancerz, ktoś zabawny, ktoś. komu się powiodło, ty sam. kto< nie-■MBapAKwyE

13C. Aktor, twój brat łub ktoś. kto jest jak brat. najlepszy przyjaciel, dziekan, ty sam. sprzedawca. V Kuś okrutny, teściowa, żona. policjant, ty sam. twoja siostra bqd£ ktoś. kto jest jak siostra. VL Lekarz, ojciec. przyjaciel, pielęgniarka. ty sam. ktoś. komu się nic powiodło'*.

Aatolata ńtotiiych innych ludzi w wersji dla dorosłych:

I- Lekarz, ojciec, przyjaciel, pielęgniarka, ty sam. ktoś. komu się nie powiodło.

H- Lekarz, ojciec, przyjaciel, polity k, ty sam. kolega z pracy.

UL Dobry ¹ ponowiec. ktoś popularny, ktoś zabawny, ktoś. kto wicie wie. ty sam. ktoś nieszczęśliwy łkt Aktor, twój brat lub kio^. kto jest jak brat. twój najlepszy przyjaciel, ty sam. sprzedawca, osoba

3E. kaoHfc okrutny. vpł/ia. gospodyni domowa, policjant, ty sam. twoja siostra lub ktoś. kto jest jak

V|. Osoba, kidra przegrała wybory, ktoś nieszczęśliwy, ktoś uprzejmy, ty sam. ktoś, komu się po-ło. ktoś apaftbejszy. (_I

SAMOOCENA JAKO ZMIENNA ZALEZNA I NIEZALEŻNA

Samoocena a logiczność (spójność ) zachowania. „B. Ni. Mosman i R. C. Ziller

j 196-’< podjęli badania [__J celem sprawdzenia hipotezy o istnieniu pozytywnego

związftoi między samooceną a częstością uczestnictwa w dyskusji oraz spójnością ■agDvaua~. Związek między samooceną a częstością uczestnictwa autorzy uzasa-

się do stwierdzonego związku między samooceną a akceptacją

_ Osoba o wysokiej samoocenie może oczekiwać wzmocnień za uczestnic-

od siebie samej, ale i od innych ludzi. Wysoka samoocena większym potencjałem wzmocnień od siebie i większym prawdopodo-bieństwem wzmocnień od innych. Co więcej, te dwa typy wzmocnień mogą być ■■MhBMBBBe. Kiedy oczekiwane od innych wzmocnienia nie nadchodzą, jedno* uk-a m**?- dostarczyć sobie wzmocnień sama.

T—mi u i i i i a społeczna akceptacja. Akceptowanie siebie i akceptowanie przez {■ll^p^ZiBer mlcnije jako nierozerwalne komponenty samooceny społecznej.

k C. ZHcn. M. Alexandra. B. H Langa (1964) udział wzięło 321 osób ... uczniów4

IML Wszyscy odpowiadali na pytania socjomclryczne: proszono ich o SmA. z których najbardziej chcieliby się bawić. Następnie wybrano 25 osób ... które nie

“---oraz 5 o^h___które były wymieniane najczęściej. Proszono o przypisanie kolom

X. ojciec, przyjaciel, osoba, z którą jesteś najbardziej szczęśliwy, matka, ty ■ mjwięfcszy sukces, osoba, z którą najlepiej się czujesz ... Średnia pozycja

(cyfrę 1 przypisywano pozycji najbardziej i

d/twko 5.7.

Sukces i porażka kandydata politycznego a samoocena. Interesujący jest. według Zillera. problem zmian w samoocenie. Zmiany te można badać u kandydatów politycznych, którzy wygrali bądź przegrali wybory. Zmiany w ich samoocenę można interpretować jako wpływ na samoocenę akceptacji społecznej.

Miesiąc przed stanowymi wyborami w Orcgon w 1967 r. 44 kandydatom do władzy MmdwWtt dano 4 pytania... SSG. Te same pytania zadano kandydatom miesiąc po wyborach Z każdym z kaadyfe tów spotykano się indywidualnie i proszono o odpowiedź w obecności ankietera... I 15 kaedydmde. spośród 23. którzy odnies'li sukces, samoocena wzrosła. Zjawisko to wystąpiło jedynie u 8 kaadydwfo spośród 21. którzy przegrali... U II spośród tych kandydatów zaobserwowano obniżenie samoocen-Zjawisko to wystąpiło tylko u 4 spośród 23 osób. które wygrały. Zależność ta była statystyczne tsiotoa.

Samoocena i status socjoekonomiczny. W dwóch badaniach M. Roenberga (1965». S. Coopersmitha (1967) stwierdzono pozytywny związek między statusem socjoekonomicznym i samooceną. Status społeczny jest jednym z najwyraźniejszych wskaźników prestiżu i sukcesu. Związek ten może więc wyjaśniać odwołując się do związku między akceptacją siebie i akceptacją przez innych. Stwierdzono także pozytywny związek między statusem socjoekonomicznym rodziców i samooceną u dzieci.

Samoocena i konformizm. Na podstawie dotychczasowych wyników badań stwierdzono następującą tendencję: ludzie o niskiej samoocenie są bardziej podatni na wpływ. Ziller w swoich badaniach otrzymał jednak wynik odwrotny. Prosił badanych o odpowiedź na 6 pytań SSE (wersja dla studentów) i następnie umieścił badanych w klasycznej sytuacji Ascha. Stwierdził istotny statystycznie związek między wysoką samooceną i większym konformizmem. Według Zillera niezgodność wyników mogła być spowodowana dwuznacznością poprzednio stosowanych metod. Stosowana przez Zillera miara samooceny uwzględnia kontekst społeczny. Wyniki badań autora można więc interpretować jako wskaźnik tego. że osoba charakteryzująca się wysoką samooceną w społecznym kontekście może uważać kon-formistyczne zachowanie w mało kosztownej sytuacji za nie zagrażające dla jej systemu .ja”. L.]

ZAINTERESOWANIE SPOŁECZNE (SOCIALINTEREST)

Zainteresowanie społeczne jest to postrzeżenie ja jako włączonego do grupy istotnych innych. Silne zainteresowania społeczne, podobnie jak wysoka samoocena, wiążą się, według Zillera, ze stabilnością i logicznością w zachowaniu jednostki. Mechanizm wpływu tego postrzeżenia na zachowanie jest inny niż mechanizm wpływu wysokiej samooceny. Jednostka o silnym zainteresowaniu społecznym oczekuje pomocy od innych ludzi. Dlatego opiera swoje zachowanie na oczekiwaniach innych łudzi, normach grupowych, identyfikacji z innymi i zaufaniu społecznym.