D. Chlebna-Sokół, D. Kardas-Sobantka
Chrypka
Zmiana głosu na bardziej szorstki, przerywany, nieczysty, bezdźwięczny. Spowodowana jest chorobami krtanią (m. in. infekcyjnymi, alergicznymi, naciekie^rTnowotworowym).
O'
Zaburzenie łaknienia
Brak łaknienia u dziecka zgłaszany przez matkę jest niekiedy pozorny. Należy zwrócić uwagę na stan ogólny i rozwój somatyczny oraz przeanalizować sposób żywienia dziecka. Obniżone łaknienie występuje w wielu stanach chorobowych, ale także może wynikać z nieprawidłowego i nieregularnego żywienia, sytuacji rodzinnej, błędów wychowawczych; czasem bywa uwarunkowane konstytucjonalnie. W okresie dojrzewania, szczególnie u dziewczynek, może pojawić się jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa). Wiodącą przyczyną tej choroby jest zaburzenie oceny masy, wymiarów i kształtów własnego ciała; prowadzi to do uszkodzeń wielonarządowych, spowodowanych wybitnym niedożywieniem.
Nadmierne łaknienie jest często skutkiem przekarmiania w okresie wczesnego dzieciństwa. Wiąże się to z powszechnym wzorcem zdrowego dziecka - z obfitą tkanką tłuszczową i dobrym apetytem. Poza tym zwiększone łaknienie może-wyslą-pić w cukrzycy, nadczynnością tarczycy, uszkodzeniu-pnia ,-mózgu. oraz w czasie leczenia glikokortykosteroidami.
Wzmożone pragnienie
Jest następstwem odwodnienia komórek i suchości śluzówek jamy ustnej i gardła. Może wystąpić w związku z utratą płynów w biegunce, wymiotach, nadmiernym poceniu oraz wielomoczu (choroby nerek, moczówka prosta, hiperkacemia, cukrzyca).
Czkawka
Wywołana jest przez podrażnienie nerwu przeponowego lub błędnego i polega na nagłych silnych, klonicznych skurczach przepony, z jednoczesnym skurczem strun głosowych, co daje swoisty dźwięk. U niemowlęcia czynnikiem sprawczym może być szybkie wypełnienie żołądka połączone z połykaniem powietrza lub oziębienie, a u dzieci starszych wypicie napojów gazowanych. Czkawka występuje też w takich poważnych stanach chorobowych, jak: zapalenie mózgu i opon, guzy i krwawienia wewnątrzczaszkowe, wodogłowie, intoksykacje (dur brzuszny, mocznica), j
Wymioty, nudności, ulewanie
Wymioty to opróżnianie zawartości żołądka przez przełyk i jamę ustną na skutek silnych skurczów mięśniówki przy współudziale mięśni brzucha i przepony. Powstają one przy podrażnieniu błony śluzowej żołądka łub ściany gardła, a także pobudzeniu ośrodka wymiotnego w mózgu przez bodźce toksyczne, chemiczne i metaboliczne.
Znaczenie diagnostyczne ma wygląd wymiocin (mogą zawierać żółć, śluz, kał lub krew),Uch zapacjiikwaśne), ilość i odstęp w jakim wystąpiły od posiłku. Ważne jest również ustalenie czasu trwania wymiotów i rodzaju towarzyszących im dolegliwości. Wymioty są bardzo częstym objawem chorobowym u dzieci; mogą występować w przebiegu chorób:.
- infekcyjnych - przede wszystkim przewodu pokarmowego, ale także w zakażeniach ogólnoustrojowych oraz miejscowych (gardła, uszu, układu moczowego);
- przełyku,......żołądka, jelit - wadach anatomicznych, chorobie
wrzodowej, wgłobieniu i niedrożności, .jrefluksie żołądko-wo-przełykowym;
13