68508 medsadowa4

/ głębszą utrnlą świadomości. Daje ono poczucie lekkości i wprowadza w dobry nastrój. Jego działanie jest nieco zbliżone do dzuałania alkoholu. Nadużywanie prowadzi do stanów delirycznych, otępienia, napadów szału itd. Jest mniej szkodliwy od morfin^^StTKowańie^tegó środka, jest dość* rozpowszechnione w krajach zachodnich. Pojawiły się nawet propo-zycje zalegalizowania palenia marihuany czy haszyszu, tak jak tytoniu.

W Ameryce Południowej jest szeroko uprawiany krzew, którego liście zawierają wjftalniri — kokainę. Liście te chętnie żują tamtejsi Indianie, zamieszkujący zwłaszcza górskii okolice. Dzięki temu są oni zdolni do zwiększonych wysiłków bez poczucia zmęczenia i głodu. Kokaina jest stosowana w medycynie jako środek miejscowo znieczulający w niektórych zabiegachi, np. w obrębie gardła, jamy nosowej czy gałki ocznej. Z uwagi na znaczną toksyczność i niebezpieczeństwo wywołania uzależnienia środek ten jest znacznie: ograniczony. Średnia dawka śmiertelna wynosi ok. 1 g kokainy przyjętej doustnie i ułamki grama w przypadku wprowadzenia podskórnego.

Wśród objawów ostrego zatrucia można wymienić uczucie lęku, duszność, nudności i omdlenia. Twarz zatrutego jest blada. Po -większych dawkach następuje pobudzenie pochodzenia ośrodkowego, z charakterystycznym drżeniem. Pojawiają się omamy i halucynacje. Wraz z pobudzeniem zmogą wystąpić także drgawki toniczne i kloniczne. Tętno jest przyspieszone, ciśnienie krwi wzrasta, oddech staje się nierówny, źrenice są rozszerzone. Temperatura ciała jest podwyższona. Zgon następuje zwykle w utracie świadomości i z zapaścią lub porażeniem ośrodka oddechowego. ___

Uzależnieni odj kokainy ^obecnie rzadko przyjmują ten narkotyk we wstrzyknięciu. Znacznie częściej dąkonują tego drogą wzie^wną, wdychając biały proszek, zwany żargonowo śniegiem, niczym tabakę. W odróżnieniu od morfiny tolerancja w stosunku do kokainy wzrasta tylko bardzo nieznacznie. W rauszu kokainowym następują łatwo skojarzenia myślowe, swoboda wyspowiadania się, pojawiają się halucynacje dotyczące wszystkich zmysłów. Stą d narkotyk ten bywał dość rozpowszechniony w środowiskach artystycznych. IPo ustąpieniu odurzenia pojawiają się stany głębokiej depresji, z tendencjami samobójczymi. Nierzadkie są także napady niezwykle silnej zazdrości. Utrata łaknienia sprzyja fizycznemu wyniszczeniu.

LSD-25 4- dietyloamid kwasu lizergo wego. Jest to syntetyczny produkt, otrzymywany z alkaloidów sporyszu. Ma bardzo silne działanie halucynogenne. Nawet setne części miligrama mogą wywołać halucynacje. Niekiedy towarzyszy im paniczny lęk. Objawy działania tej suTostancji przypominają objawy schizofrenii. Zażywanie jej może doprowadzić do uzależnienia. Toksykologowie oceniają LSD jako jedną z najgroźniejszych trucizn. Substancję tę zalicza się także do tzw. trucizn sabotażowych.

Z innych środków o działaniu halucynogennym można wymienić meskalinę, czynny składnik rosnącego w Meksyku kaktusa Peyot (Lophophora Williamsii), zwanego także świętym kaktusem.

8.3.6.3. Trucizny pochodzenia roślinnego (nie uzależniające)

Pokrzyk wilcza jagoda (Atiopa belladonna), zwany jest pospolicie wilczą jagodą. Jest rośliną wieloletnią, rozrastającą się w krzewy do 2 m wysokości. Owoc, barwy czarnej, ma wielkość małej wiśni. Smak jagody mdłosłodknwy, lekko cierpki. Owoce, a także liście i korzenie zawierają atropirmę. Alkaloid łon znajduje się równio/ w liściach 1 nasionach L ii I k a czarnego {Hyiu/cyamua nl</rr) ma Bielunia dzlęd/.ierzawy (Datura stranwnlum). Ta ostatnia roślina ma owoc kolczaste, wielkości kasztana, w których znajdują się ciemne nasiona, kształt) nerkowego. Liście bielunia wchodzą w skład mieszanki ziołowej używano w atakach astmy. Zdarzały się przypadki zatrucia taką mieszanką przez omyłkowi zaparzenie ziół i spożycie wywaru, zamiast palenia ich i wdychiwania oparów

Atropinę stosuje się dość szeroko w medycynie, zwłaszcza w chorobncl przewodu pokarmowego i oskrzeli, a także w okulistyce. Prócz krystaliczni' atropiny są stosowane nalewki (Tinctura Belladonnae) i wyciągi. Najmniej, dawka śmiertelna atropiny wynosi ok. 0,1 g. Dla dzieci do lat 10 dawkę śmiertelne stanowi 5—15 owoców wilczej jagody dla dorosłego — 15—20. Najhardzio charakterystycznym objawem zatrucia jest bardzo silne rozszerzenie źrenic Występuje przy tym suchość-W iamie ustne), zaczerwienienie skóry, wyrosi temperatury ciała i bardzo silne podniecenie. Zatruty bieaa na oślep, brodzi wykonuje dziwaczne ruchy, czasemwystępują drgawki lub napady szału I *< pewnym czasie hastę tMHe SgE~    '    ^

Cykutajadowita (Ćicuta virosa), zwana także szalejem jadowitym, a w na zewnictwie ludowym — blekot, szaleć, bzducha wodna, wiech — to bylina wysokości ok. 1 m, o białym, baldaszkowatym kwiatostanie. Rośnie na terenach podmokłych. Ma bulwiaste, grube kłącza, przypominające korzenie selera, rzepy Na przekroju kłącza są widoczne poprzeczne wąskie komory powietrzne, ułożono jedna nad drugą. Nacięte kłącze wydziela mleczny sok, który żółknie na powietrzu Woń kłącza przypomina woń pietruszki, a jego smak jest słodkawy. Jest bardzo silnie toksyczne. Spożycie już ok. 10 g kłącza zagraża życiu. Jego składnikiom toksycznym jest/glikozyd — cykutoksyna) Przebieg zatrucia jest gwałtowny Pojawia się pieczenie w jamie ustnej, bóległowy, nudności, wymioty, niekloily pobudzenie i drgawki typu padaczkowego, z krzykiem i pianą na ustach. Zatrucia te występują zwłaszcza wczesną wiosną, kiedy kłącze jest łatwo widoczno i dostępne.

Tojadjadowity — mordownik (Aconitum napellus). Rośnie dziko w terenie górzystym, a także bywa hodowany w ogrodach. Roślina osiąga wysokość od 60 do 150 cm. Ma piękne, niebieskogranatowe kwiaty. Wszystkie części rośliny zawierała silnie tmjący/alkaloi3^⁼=T®ońItynę>^darzają się przypadkowe zatrucia bulwa, która ma smak słodkawo-szczyptącyra następnie wywołuje znieczulenie jamy ustnej. Akonityna była dawniej stosowana w lecznictwie zarówno zewnętrznie, ja k i wewnętrznie. Ze względu jednak na dużą toksyczność została wycofana. Za najmniejszą dawkę śmiertelną przyjmuje się(lO:mg akonitynyPa nawet ilości mniejsze. Wśród objawów zatrucia zwraca się uwagę”na ~przeczulicę skóry, po której następuje jej znieczulenie na ból i dotyk. Kolejno pojawiają się nudności i wymioty, obfity ślinotok. poty, biegunka. Towarzyszy temu ogólny niepokój, podniecenie, drżenie włókienkowe mięśni. Zgon może nastąpić przy zachowane) świadomości.

Szczwół plamisty — pietrasznik (Conium maculatum). Roślina dość roz powszechniona w naszym kraju. Nasiona jej przypominają nasiona kopru i to bywało przyczyną zatruć przypadkowych. Roślina ta ma nieprzypadkową woń, przypominającą woń moczu mysiego. Zawiera silnie toksyczny alkaloid, zwany \koniiną^Dawka śmiertelna alkaloidu, oleistej cieczy, wynosi około 0.15g. Objawy zatrucia— to zmęczenie oraz postępujące porażenie mięśni nóg, posuwające się ku górze i obejmujące stopniowo kończyny górne. Przyczyną zejścia jest porażanie mięśni oddechowych. Sok z tej rośliny był stosowany w starożytnej Grecji do wykonywania wyroków śmierci (śmierć Sokratesa).

Cis (Taxus haccata), krzew-drzewo, dochodząca do wysokości kilku metrów Jogo s/pllkl i nasiona zawierają silnie toksyczną lubalancjęAalkaloid — Inksynę