81171 str 076 077 (2)

00 ABY SZTUKA WOJOWANIA NAUKĄ SIĘ STAŁA

W czasach Odrodzenia, gdy dokonywał się wielki prze* wrót w nauce i ulegało rozszerzeniu samo pojęcie nauki, również sztuka wojenna stała się przedmiotem teoretycznych studiów. Prowadzenie działań wojennych w zmienionych warunkach technicznych (broń palna, fortyfikacje) i z udziałem wojsk zawodowych wymagało przekształcenia sztuki wojennej w naukę, ale był to długi proces, zakończony dopiero w XX wieku. W procesie tym nie zabrakło polskiego wkładu, a w XVI i XVII wieku polska myśl wojskowa stała na bardzo wysokim poziomie.

1.    Kto był pierwszym polskim teoretykiem sztuki wojennej?

2.    W XVII wieku polska myśl wojskowa zdobyła się na wykład zagadnień artylerii na najwyższym poziomie naukowym. O jakie dzieło chodzi?

3.    Czy wiesz, spod czyjego pióra wyszły słowa: „Rydel, muszkiet, kopija zwycięstwa gotują”?

4.    Którzy z polskich teoretyków sztuki wojennej w okresie przed powstaniem styczniowym opracowali najpełniej teorię wojny partyzanckiej przechodzącej w regularną wojnę ludową?

5.    Czy znasz autora wydanej w 1781—1783 roku trzy tomowej Nauki artylerii?

6.    Który z polskich hetmanów był najwybitniejszym teoretykiem sztuki wojennej?

7.    Wymień autora wydanej w 1737 roku Chwały i apologii kopii i pik.

8.    Który z polskich oficerów, będąc więźniem wielkiego księcia Konstantego, a następnie cara Mikołaja, pisał teoretyczne traktaty na temat wojen: prusko-ro-syjskiej, austriacko-rosyjskiej i prusko -austriacko -rosyjskiej oraz memoriał o wojnie polsko-rosyjskiej w 1831 roku?

9. Co wiesz o dziele: Księgi hetmańskie?

10. Który z polskich teoretyków powstańczych głosił teorią powstańczej wojny regularnej i dwukrotnie doświadczył fiaska tej teorii? Nazwano go „generałem klęski”.

77