83267 skanuj0008 (320)

funkcji. Podobną uwagą można odnieść do drugiego elementu to znaczy do rozrywki. Jej celem jest dostarczenie różnorodnyćfi wrażeń, wniesienie zmienności do codziennego życijl ograniczenie monotonności i jednostronności aktywnośjjl i działań człowieka. Czas wolny od zająć obowiązkowych jeśjj naturalną okazją do przejawiania takich zachowań.

Druga z wymienionych przez T. Wujka funkcja - rozwa osobowości * jest znacznie trudniej® do jednoznacznego zdefiniowania. Niemniej jednak można powiedzieć, że prawdziwy, naturalny rozwój osoby dokonuje się w tym czasięl w którym może ona przejawiać inicjatywę i ponosić odpowie-f dzialność za własne wybory.

Dostrzegając ową ogólnikowość wymienionej funkcji wielu autorów podejmujących problematykę czasu wolnegcjj zastępuje ją kilkoma bardziej precyzyjnie nazwanymi. Przykładem tego może bySs między innymi klasyfikacja dokonana przez Z. Dąbrowskiego w jego pracy pt. Czas wolny dzieci i młodzieży (1966, s. 16). Wyróżnia on:

-    wypoczynek i rozrywkę,

-    rozwój zainteresowań i uzdolnień oraz

-    poszukiwanie własnego miejsca w społeczeństwie.

Klasyfikacja Z. Dąbrowskiego bliższa jest propozycji

A. Kamińskiego. Na podkreślenie zasługuje wyodrębnienie „poszukiwania własnego miejsca w społeczeństwie”. W moim przekonaniu, to czas wolny jest w stanie zapewnić człowiekowi możliwość wyjścia poza formalny krąg społeczny i kulturowy, do którego należy z racji swojego przyporządkowania, czy to w rezultacie urodzenia się, zamieszkania, statusu ekonomicznego, intelektualnego bądź fizycznego. W procesie aktywności wolnoczasowej człowiek ma szansę „rozluźnić gorset” dotychczasowych więzi społecznych i nawiązać satysfakcjonujące go kontakty.

*; Podejmując próbą wyznaczenia roli zajęć pozalekcyjnych i ? pozaszkolnych w całokształcie działąlnoj§i| edukacgfhej J, Węgrzynowicz w pracy pt. Zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne (ł97ł,‘ s. 52)’wyróżnia następujące funkcje czasu wolnego:

: - wypoczynek,

> -roznwka,

-    samokształcenie oraz

-    działalność społeczną.

Klasyfikacja ta, J^Wwield izbiłlona propc®js^i A. Kamińskiego, zawiera w sobie informację o węższym pojmowaniu .trzeciej funkcji, a mianowicie - łączeniu jej ze swoistą iiutylitarnością. Samokształcenie wprawjjlfc saWiera HSS sobie Znamiona zainteresowań, niemniej jednak prowadzi do ukierun-kowanego posługiwania iię zdobytymi w jego Motacie iSpfawnościami. Zainteresowania mogą Bić natomiast wartością samą w sobie, służyć wyłącznie doznawaniu satysfakcji wt Wyniku !®i realizowania. Mogą wftjjBjt pociągać za sobą pewne nakłady, niedogodności i wyrzeczenia^ narażać człowieka na krytykę ze strony otoczenia.

Je Autorem innej łfftyfikacji funkcji :£SSVN Ufnego jest Marian Grochociński (Przygotowani® dzieci do racjonalnego Wykorzystania czasu wolnego, WSiP, Warszawa, 1979j. Swoje Ipno^ljln wywodzi on W RL iż poszczególne najęcia mogą gpfca realizowaniu jednocześnie- kilku    ®8>ba

zajmująca się porządkowaniem informacji na ten temat, a jest to najczęściej ktoś, kto prowadzi badania nad tym zagadnieniem, Próżnia zajęcia, które:

|Wmają waloi|f szczeg®*^i.|oskonal^S®ób6wisś^: przez własną twórczą działalność,

=> rozwijają osobowość przez poznawanie i odbiór cudzej twórczolfei.

29